Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2013

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ: ΧΩΡΙΣ ΠΟΔΙΑ ΔΕΝ …ΑΚΟΥΕΙ…




Ένας πασίγνωστος και καταξιωμένος επιστήμονας αποφάσισε να ανακοινώσει μια μεγάλη ανακάλυψη. Ζήτησε λοιπόν από τις αρχές του τόπου να του διαθέσουν ένα μεγάλο θέατρο για να την παρουσιάσει δίδοντας στην δημοσιότητα βήμα προς βήμα όλο το πείραμα που την τεκμηριώνει. Η μεγάλη ημέρα έφτασε. Το θέατρο, ας πούμε το μέγαρο Μουσικής, η κεντρική αίθουσα ήταν γεμάτη ασφυκτικά. 

Πολιτικοί και δημοσιογράφοι, κάμερες και μικρόφωνα, ζωντανές συνδέσεις παντού. Στο κέντρο ένα χειρουργικό τραπέζι, με με τα απαραίτητα εργαλεία, ένα νυστέρι, γάντια, χειρουργικές λαβίδες κι ένα μεταλλικό βαλιτσάκι. Ο μεγάλος επιστήμονας ανεβαίνει στην σκηνή, φορώντας λευκή ιατρική μπλούζα. Μοιάζει με ιατρική ανακάλυψη μα ο επιστήμονας δεν είναι… ιατρός. Ένας βοηθός του ανοίγει το μεταλλικό βαλιτσάκι, βγάζει ένα μικρό βατραχάκι, και το τοποθετεί πάνω στο τραπέζι. Και το πείραμα αρχίζει… Ο επιστήμονας ζητά από το βατραχάκι να κάνει ένα άλμα, να πηδήσει, ως επίδειξη υπακοής και ικανότητας. Το βατραχάκι υπακούει άμεσα. Το πείραμα λοιπόν ξεκινά… Ο επιστήμονας κόβει με μαεστρία το ένα πόδι, και ζητά από το βατραχάκι να πηδήξει ξανά. Το βατραχάκι υπακούει και πηδά. Το πλήθος χειροκροτεί. Το πείραμα συνεχίζεται… Κόβει διαδοχικά το δεύτερο και το τρίτο ποδαράκι. Το βατραχάκι πάντα υπάκουο στο παράγγελμα του επιστήμονα, αλλά και ανθεκτικό στις κακουχίες, πηδά. Η μεγάλη στιγμή πλησιάζει, ο επιστήμονας κόβει και το τέταρτο πόδι. Το βατραχάκι δεν υπακούει πια, παρά την επιστημονική παρότρυνση, δεν μπορεί να πηδήξει. Απόλυτη ησυχία στην αίθουσα. Ο μεγάλος επιστήμονας, απευθύνεται στον κόσμο και ανακοινώνει συγκινημένος: «…αν κόψετε και τα τέσσερα πόδια του βατράχου αυτός ΔΕΝ ακούει…»


κ.πρωθυπουργέ,

πριν από δύο χρόνια μαζεύτηκαν όλοι της Ελλάδος οι ειδικοί για να παρουσιάσουν την μεγάλη ανακάλυψη τους. Τον εννιαίο φορέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, τον περίφημο και πολύ γνωστό πια ΕΟΠΥΥ. Και το πείραμα ξεκίνησε.

Ξέχασαν τις οφειλές στους παρόχους και σε εμας του ιατρούς, και όταν τις θυμήθηκαν μετά ήταν για να τις πετσοκόψουν και να τις φορολογήσουν. Σημειώστε, ακόμα υπάρχουν οφειλές που με λογιστικά τερτίπια και με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου δεν τις αναγνωρίζουν. Τελευταία ανακάλυψη το rebate (υποχρεωτική επιστροφή ποσού) και το claw back (μηχανισμός αυτόματης επιστροφής ποσού) για τους εργαστηριακούς. 

Πετσόκοψαν τις παροχές περίθαλψης στους ασφαλισμένους θεωρώντας τις σπατάλη, μα δεν επέστρεψαν τα αντίστοιχα χρήματα στον δικαιούχο που συνεχίζει να πληρώνει την ασφάλιση του.

Διαχώρησαν την διάγνωση από την θεραπεία με τον πρωτότυπο τρόπο που συνταγογράφησης που ανακάλυψαν. Να αποφασίζει ο φαρμακοποιός το σκεύασμα. Κατάργησαν την μειωμένη συμμετοχή στα χρόνια νοσήματα, και πολλοί ασθενείς, αξιοπρεπείς πολίτες, σταμάτησαν την αγωγή τους γιατί δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν.

Κι όμως πάλι το πρόγραμμα δε βγαίνει, όπως λέει κι ο λαός μας. Κι οι ειδικοί κατέληξαν, για όλα φταίνε οι συνήθεις ύποπτοι, εμείς οι ιατροί αλλά και οι ασθενείς, οι πολίτες που αρρωσταίνουν δηλαδή και φώναξαν κι άλλους ειδικούς να καταθέσουν κι αυτοί την γνώμη τους. Και κατέληξαν όλοι μαζί να κάνουν ένα οργανισμό που θα αγοράζει υπηρεσίες. Ναι, ναι, αυτοί που έχουν κάνει διαχρονικά όλους αυτούς τους αποτυχημένους σχεδιασμούς, αλλά κι αυτοί που πέρασαν από σημαίνουσες διοικητικές θέσεις αυτού του οργανισμού, ΑΠΑΙΤΟΥΝ, να τους δίνουμε τις εισφορές μας για να αγοράζουν για μας υπηρεσίες υγείας. Τέτοια παράνοια. Μόνο που η Υγεία είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για τέτοια πειράματα κι ο Έλληνας πολίτης δεν είναι βατραχάκι.

κ.πρωθυπουργέ,

τα τελευταία χρόνια οι υπουργοί της υγείας, ως παντογνώστες και αναμορφωτές, απλά άλλαζαν τις λέξεις προσπαθώντας να διαχειριστούν την Υγεία. Η κ. ξενογιανακοπούλου, επέλεξε την… αναβάθμιση (!!!)… όπως χαρακτηριστικά ονόμασε το νομοσχέδιο που κατέθεσε. Ο επόμενος, ο κ. λοβέρδος έπελεξε τον τίτλο… διαρθρωτικές αλλαγές(!!!)…. για το δικό του ανεφάρμοστο σχέδιο διαχείρισης. Οι αμέσως επόμενοι κ.κ. λυκουρέντζος και σαλμάς, επέλεξαν την λέξη …μεταρρύθμίσεις(!!!)… Κι ο τωρινός ο κ. γεωργιάδης αδωνίζεται περί την «δόξα»... Επιτρέψτε μου λοιπόν να χρησιμοποιήσω κι εγώ την φράση του προκατόχου σας, του κ.γεωργίου, ανδρέα, παπανδρέου: «δεν αλλάζουμε απλά βουλιάζουμε…» θέλοντας να περιγράψω την αδράνεια και την αναποτελεσματικότητα των προαναφερθέντων προσώπων και της πολιτικής τους. Κι αυτό θα συμβαίνει όσο δεν μπορούμε να αντιληφθούμε ότι:

Τα συστήματα υγείας παγκοσμίως είναι δυναμικά προγράμματα που αναθεωρούνται και αναπροσαρμοζονται σύμφωνα με τις ανάγκες του πληθυσμού αλλά και την γεωγραφία του τόπου εφαρμογής των. 

Η πρωτοβάθμια υγεία στην χώρα μας ασκείται κυρίως από τους ιδιώτες ιατρούς. Καθημερινά δέχονται μεγάλο αριθμό συμπολιτών μας, αντιμετωπίζοντας μικρά και μεγάλα προβλήματα υγείας τους. Η πρόσφατη πρόταση του κ.Κυριόπουλου, καθηγητή Δημόσιας Υγείας, για την «νέα» πρωτοβάθμια υγεία, το επιβεβαιώνει. Η παράλληλη λοιπόν αξιοποίηση των υποδομών του κράτους αλλά και του ιδιωτικού τομέα, αλλά και σε στελεχιακό δυναμικό, αποτελεί το «key-point» της εφαρμογής και της εξοικονόμησης χρημάτων για την λειτουργία της Πρωτοβάθμιας Υγείας.

κ.πρωθυπουργέ, 

οι βασικές ασικές αρχές, οι άξονες στήριξης ενός δικαίου, αξιόπιστου και ασφαλούς προς τον πολίτη συστήματος πρωτοβάθμιας περίθαλψης θα πρέπει να είναι:

- Πλήρης διαχωρισμός της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας από την δευτεροβάθμια φροντίδα. Το ΕΚΑΒ επιβάλλεται να ανήκει διοικητικά και επιχειρησιακά στην πρωτοβάθμια ως λειτουργικός φορέας διασύνδεσης.

- Δημιουργία Εθνικού Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας με διακομματική θεσμκή στελέχωση και 5ετη θητεία. 

- Δημιουργία ενιαίου φορέα ΠΦΥ, με διαχωρισμό των εισφορών αυτής από αυτήν της σύνταξης (πρόνοια). Άμεση απόδοση των εισφορών περίθαλψης προς τον φορέα από τις τράπεζες την στιγμή της είσπραξης. Αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία κακής διαχείρισης τα επιμέρους ταμεία να μην αποδίδουν, να παρακρατούν τις εισφορές περίθαλψης ενώ στην πραγματικότητα δεν τους ανήκουν.

- Αντιστοιχία εισφορών με παροχές ως απόλυτο μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης, αποδοχής και αναγνώρισης προς τον πολίτη. 

- Εξίσωση εισφορών. Είναι αδιανόητο για το ίδιο επίπεδο παροχών πολίτες διαφορετικών ταμείων να καταβάλουν διαφορετικές εισφορές.

- Ανάπτυξη και προγραματισμός ανα Διοικητική Περιφέρεια με την συμμετοχή εκπροσώπων της ιατρικής και της νοσηλευτικής κοινότητας. Όλες οι περιφέρειες δεν είναι οι ίδιες γεωγραφικά και πληθυσμιακά. Επόμένως ο προγραμματισμός, ο σχεδιασμός για την Κρήτη δεν μπορεί να είναι ο ίδιος για την Ηπειρο ή για τα Δωδεκάνησα.

- Συλλογική σύμβαση του Φορέα με τον Ιατρικό Σύλλογο. Αυτό προϋποθέτει φυσικά την αναμόρφωση και αναδιάρθρωση της λειτουργίας των συλλόγων ως θεσμικά όργανα της πολιτείας για την Υγεία.

- Θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων συνταγογράφησης και παραπομπής σε εξετάσεις (guide-lines, SPC-ενδείξεις φαρμάκου).

- Ελευθερη επιλογή ιατρού από τον πολίτη, αμοιβή κατά πράξη και περίπτωση.

O ιατρός αμείβεται ελεύθερα κατά κλινική εξέταση, για την επίσκεψη. Ο ασθενής καταβάλει το ποσό στον ιατρό και στη συνέχεια καταθέτει την απόδειξη στον φορέα για την είσπραξη των χρημάτων (20 ευρώ τουλάχιστον) από τον φορέα εντός της εβδομάδος (όπως γινόταν παλαιότερα από τις τράπεζες, το ΤΣΜΕΔΕ κτλ).

Η καθιέρωση κλειστού προϋπολογισμού (budget) τεσσάρων διαστάσεων μπορεί να οδηγήσει στον εξορθολογισμό και στην διαφάνεια των οικονομικών του συστήματος διατηρώντας τον ανθρωποκεντρικό του χαρακτήρα. 

Η «πρώτη διάσταση» αφορά τους ιατρούς, για εξετάσεις που ένας ασθενής επιβάλλεται να κάνει. Κάθε φορά που συνταγογραφεί μια έξέταση αυτή αφαιρείται από το budget του ιατρού. Η εξάντληση αυτής την διάστασης από τον ιατρό συνεπάγεται ότι ΔΕΝ μπορεί να συστήσει άλλες εξετάσεις μέχρι την ανανέωση του (χρονική διάρκεια κλειστού προϋπολογισμού ένα έτος). Η διατήρηση της σε χαμηλά επίπεδα συνεπάγεται πριμ παραγωγικότητας (π.χ. 10% επί του συνολικού αποταμιευθέντος ποσού από τον ιατρό). 

Οι άλλες τρεις διαστάσεις (budget) αφορούν τον ασθενή. 

Η «δεύτερη διάσταση» αφορά τις ιατρικές επισκέψεις, η «τρίτη διάσταση» τις εργαστηριακές εξετάσεις. Κάθε επίσκεψη στον ιατρό και κάθε εξέταση που συνταγογραφείται όποιας αφαιρείται από το συνολικό ποσό της δεύτερης και της τρίτης διάστασης αντίστοιχα. Δίδεται κι εδώ κίνητρο οικονομίας. Διατήρηση αυτού σε χαμηλά επίπεδα, θα μπορούσε να σημαίνει ισόποση φορολογική ελάφρυνση του ασθενούς στο τέλος του έτους. 

Η «τέταρτη διάσταση» αφορά τις ασθένειες, τις χρόνιες ασθένειες, όπως ο καρκίνος, ο σακχαρώδης διαβήτης, η οστεοπόρωση, η υπέρταση, τα αυτοάνοσα νοσήματα, κτλ.. Αφορά τον τακτικό έλεγχο των εξετάσεων που απαιτούνται για την παρακολούθηση και αξιολόγηση της κλινικής κατάστασης των ασθενών εξαιτίας της νόσου. Ο κλειστός προϋπολογισμός ανά ασθένεια, η «τέταρτη διάσταση», είναι ανεξάρτητος αφορά μόνο την συγκεκριμένη ασθένεια και δεν αφαιρείται από την «τρίτη διάσταση» του ασθενούς. Αναλογιστικές μελέτες για τον καθορισμό του κλειστού προϋπολογισμού (budget) υπάρχουν ήδη. Το ποσό αναπροσαρμόζεται ΜΟΝΟ προς τα πάνω, όταν το αποφασίσει το ΕΣΠΦΥ, διατηρώντας ως ελάχιστο επίπεδο παροχών το σημερινό.

Οι ιατροί που δεν εντάσσονται στο σύστημα είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν το σύστημα της ηλεκτρονικής κάρτας υγείας και συνταγογράφησης έχουν ελεύθερο πρόυπολογισμό εξετάσεων οι οποίες θα εγκρίνονται πριν εκτελεστούν. Οι ασθενείς συνεχίζουν να διατηρούν τις τρεις διαστάσεις οι οποίες ανανεώνεται ανά έτος.

Οι πολίτες που η ασφάλεια τους καλύπτεται από την Πρόνοια (φτωχοί, αναξιοπαθούντες, ανασφάλιστοι), εξετάζονται από το συμβεβλημένους ιατρούς, στα ιατρεία τους, χωρίς να πληρώνουν επίσκεψη. Η αμοιβή της κλινικής εξέτασης τους ορίζεται στα 10 ευρώ, και θα αποδίδεται στον ιατρό από τον φορέα ΠΦΥ ανά μήνα, υποβάλλοντας συγκεντρωτική κατάσταση. 

Στην Πρωτοβάθμια Υγεία επίσης υπαρχουν και επείγοντα περιστατικά που δεν χρειάζονται νοσηλεία. Οι μοναδες υγείας του ΕΟΠΥΥ, τα πολυίατρεία του ΙΚΑ , θα μπορούσαν να μετατραπούν άμεσα σε κέντρα 24ωρης εφημερίας αστικού τύπου, που στελεχώνονται από ιατρούς πρώτης γραμμής (αναισθησιολόγος, παθολόγος, παιδίατρος, ορθοπαιδικός, γενικός χειρουργός, ΩΡΛ, πνευμονολόγος). Οι γιατροί είναι συμβεβλημένοι ιατροί της Πρωτοβάθμιας Υγειας, ιδιώτες, που κάνουν το 8ωρο τους και αμείβονται ως γενική εφημερία (το γνωστό locum). 
Ειδικότητες δεύτερης γραμμής καλύπτονται με εφημερία ετοιμότητος. Τα κέντρα υγείας δεν αλλάζουν το χαρακτήρα τους, απλά εντάσσονται στο σύστημα της εφημερίας ΠΦΥ.

κ.πρωθυπουργέ, 

η υγεία είναι ιδιαίτερα σοβαρή υπόθεση. Οι τεχνοκράτες, οι οικονομολόγοι, οι αριθμοί, δίδουν την πραγματικότητα αλλά μας αποκρίνουν από το όραμα ενός κράτους δικαίου. Είναι καιρός να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία αναδιαρθρώνοντας ουσιαστικά την υγεία στν χώρα μας, διατηρώντας τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα που επιβάλλεται να έχει. 

Υ.Γ.: τα μικρά γράμματα στα ονόματα των πολιτικών δεν αποτελούν ορθογραφικό λάθος ή αμέλεια.

ΧΑΡΗΣ Χ. ΒΑΒΟΥΡΑΝΑΚΗΣ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου