Οι ειδήσεις που σημάδεψαν το 2014 στην Υγεία

Τετάρτη, 31 Δεκεμβρίου 2014 

Γράφει: Βασιλική Αγγουρίδη - VIRUS.COM

Η χρονιά που μας αποχαιρετά ήταν ακόμα μια χρονιά της Κρίσης, που σημαδεύτηκε από περικοπές, διαρθρωτικά αλλά και "διορθωτικά" μέτρα. Βέβαια, το 2014 ήταν και χρονιά αλλαγής της ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας.

Ο Μάκης Βορίδης διαδέχθηκε το φίλο του Άδ. Γεωργιάδη, τον πιο "παραγωγικό" και συνάμα πιο... "μνημονιακό" Υπουργό Υγείας, ενώ στην Αριστοτέλους εγκαταστάθηκαν ο Λ. Γρηγοράκος, ως αναπληρωτής υπουργός και η Κ. Παπακώστα στη θέση της Υφυπουργού. 

Βέβαια, το 2014 κλείνει με τον πιο «εντυπωσιακό» τρόπο, σε πολιτικό επίπεδο, αφού η αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας οδηγεί τη χώρα σε εκλογές. Μόνο το "άρωμα" εκλογών, όμως, ήταν αρκετό για να προκαλέσει μια σειρά παραιτήσεων. Τον χορό των παραιτήσεων άνοιξε ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ, Δ. Παπαγιαννίδης, ο οποίος είχε υποβάλλει την παραίτηση του και μερικές εβδομάδες νωρίτερα, καταγγέλλοντας παρεμβάσεις στο έργο του και διοικητικό παραγκωνισμό (εδώ). Τον κ. Παπαγιαννίδη ακολούθησαν, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος του ΕΟΦ, Δ. Λιντζέρης και ο πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ, Μ. Κατρίνης (εδώ).

Από τις λίγες, ίσως, θετικές εξελιξεις του έτους για τους πολίτες ήταν η κάλυψη φαρμακευτικά και νοσηλευτικά των ανασφαλίστων, χωρίς να λείπουν βέβαια οι δυσλειτουργίες και τα εμπόδια.

Για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, ωστόσο, η «βουτιά» στις τιμές των φαρμάκων το 2013, αποτέλεσμα των μέτρων περιστολής της φαρμακευτικής δαπάνης επέφερε σημαντικό πλήγμα στις πωλήσεις (εδώ). Αγκάθι, άλλωστε, παραμένει το ύψος της Φαρμακευτικής Δαπάνης, που θα παραμείνει "παγωμένη" στα 2 δισ. ευρώ και το 2015. Για εταιρείες μια αύξηση ακόμη και κατά 300 εκατ. ευρώ είναι απαραίτητη. Οι ασφαλισμένοι από την πλευρά τους διαπίστωσαν πως χρειάζεται να βάλουν πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για να εξασφαλίσουν τις θεραπείες τους. 

Ψάλιδι, βέβαια, έπεσε και στις προϋπολογισθείσες δαπάνες του Υπουργείου Υγείας για το 2015 που μειώνονται κατά 52 εκατομμύρια ευρώ από το ποσό στο οποίο εκτιμάται ότι «κλείνει» το 2014 (εδώ).

Την ίδια ώρα, τα κενά στη στελέχωση των νοσοκομείων συνεχίζουν να δυναμιτίζουν την καθημερινότητα εργαζομένων στα νοσοκομεία και των ασθενών. Η ΟΕΝΓΕ κατέγραψε τραγικά κενά στη στελέχωση των δημόσιων νοσοκομείων, εκτιμώντας πως καμία πρόσληψη δεν πρόκειται να προχωρήσει (εδώ). Προσλήψεις εξαγγέλθηκαν, αλλά άγνωστο είναι αν θα προχωρήσουν στο σύνολο τους, λόγω των εκλογών.

Τα αποτελέσματα του ελέγχου των Ιδιωτικών Ελεγκτικών Εταιρειών στις Ιδιωτικές Κλινικές παρουσίασε ο Μάκης Βορίδης σε μια συνέντευξη στην οποία συμμετείχαν και οι 3 προηγούμενους Υπουργούς Υγείας. Το πόρισμα καταλήγει σε περικοπές 14,7% των δαπανών του ΕΟΠΥΥ, με το συνολικό ποσό να ξεπερνά τα 41 εκατομμύρια ευρώ (εδώ). 

Εν μέσω αντιδράσεων, από την αντιπολίτευση, αλλά και από εργαζόμενους στην Υγεία, ψηφίσθηκε τελικά το σχέδιο νόμου με το οποίο ιδρύεται η Ανώνυμη εταιρεία Συστήματος Αμοιβών Νοσοκομείων (ΕΣΑΝ Α.Ε.) (εδώ). Στη δικαιοσύνη έχει φθάσει η υπόθεση ΟΚΑΝΑ, καθώς διερευνάται η πρώην διοικήτρια του Οργανισμού Μ. Μαλλιώρη για παρατυπίες στην οικονομική διαχείριση του Οργανισμού Καταπολέμησης των Ναρκωτικών. 

Το 2014 έκλεισε και με την απώλεια μιας από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην Επιδημιολογία, του καθηγητή του Harvard και πρωτοπόρου στον αγώνα κατά του καπνίσματος, ο Δ. Τριχόπουλος (εδώ).

"Νομοσχέδιο Βορίδη"

Αλλά και στο χώρο της Υγείας, η Υπουργία Βορίδη κλείνει με ένα Νόμο που συνοδεύτηκε από αντιδράσεις πριν και μετά την ψήφιση του. 

Εκατοντάδες Γενικοί Γιατροί ανά την χώρα κάθονται σε «αναμμένα κάρβουνα» αφού ένα από τα άρθρα του Νομοσχεδίου μονιμοποιεί μόνο όσους έχουν προσληφθεί έως τις 31/12/2009, αφήνοντας «στον αέρα» όσους ακολούθησαν, περί των 800 στον αριθμό (εδώ). 

Ήταν, όμως, η τροπολογία που κατατέθηκε εκπρόθεσμα το Σάββατο από το Λ. Γρηγορακο για την επέκταση της ηλικίας συνταξιοδότησης των γιατρών του ΕΣΥ στα 67 από τα 65 έτη, που προκάλεσε την έντονη αντίδραση των Νοσοκομειακών Γιατρών, που διέβλεπαν ρουσφετολογικά κίνητρα στην απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας (εδώ).

Το άρθο που δίχασε τους υγειονομικούς, όμως, ήταν το άρθρο 43 του Νομοσχεδίου Βορίδη, με το οποίο επρόκειτο να δημιουργηθεί κλάδος Νοσηλευτών, Μαιών και Επισκεπτών ΕΣΥ Π.Ε.. Η Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας (ΕΝΕ) τάχθηκε υπέρ της σύστασης του κλάδου. Γιατροί, όπως οι Νοσοκομειακοί Γιατροί Αθήνας και Πειραιά, αλλά και σωματεία εργαζομένων είχαν εκφράσει έντονα την αντίρρηση τους, καθώς απο τον κλάδο εξαιρούνταν οι νοσηλευτές ΔΕ, οι οποίοι σηκώνουν σημαντικό βάρος στο ΕΣΥ της κρίσης (εδώ). 

Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε, η τροπολογία Γρηγοράκου πέρασε, ενώ το άρθρο για τον κλάδο των νοσηλευτών αποσύρθηκε (εδώ).

Φαρμακοποιοί

Το 2014 είχαμε και αλλαγή σκυτάλης στην ηγεσία του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), με τον Κ. Λουράντο να διαδέχεται τον Κ. Θεοδοσιάδη και να "σηκώνει το γάντι" στις κυβερνητικές επιλογές για τον κλάδο των φαρμακοποιών (εδώ).

Μερικούς μήνες πριν την αλλαγή στο τιμόνι του ΠΦΣ, το Μάρτη, οι Φαρμακοποιοί είδαν να γίνονται νόμος του κράτους οι αλλαγές στη λειτουργία των φαρμακείων που εισήγαγε νομοσχέδιο του Υπ. Ανάπτυξης και το οποίο είχαν παλέψει, κρατώντας, μεταξύ άλλων τα φαρμακεία τους κλειστά (εδώ). 

Την περίοδο εκείνη έδιναν μάχη για τη διατήρηση των ΜΗΣΥΦΑ μόνο στα φαρμακεία, χάνοντας, ωστόσο, το εξασφαλισμένο ποσοστό κέρδους τους. Στα τέλη Μαΐου, Υπουργική Απόφαση επιτρέπει και πάλι την πώληση των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους από τα Φαρμακεία, σε μια προσπάθεια εξισορρόπησης του ποσοστού κέρδους των Φαρμακοποιών, που ζητούσε να περικοπεί σημαντικά. 

ΤΣΑΥ

Με τον πιο "επίσημο" τρόπο επιβεβαιώθηκαν και οι καταγγελίες των γιατρών για την κατάσταση του ασφαλιστικού τους ταμείου, θέμα για το οποίο είχε επανειλλημένως βρεθεί στις σελίδες του Virus. Το Δεκέμβρη ο πρόεδρος του ΙΣΑ προσέφυγε στη δικαιοσύνη, μετά την έκδοση της Έκθεσης Διοικητικού Διαχειριστικού Ελέγχου, που εντόπισε τα φαινόμενα κακοδιαχείρισης στον ασφαλιστικό φορέα των υγειονονικών ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ (εδώ). Μερικούς μήνες πριν οι ίδιοι οι γιατροί περιέγραφαν μια κατάσταση εκτός ελέγχου στο ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ, κάνοντας λόγο για ομόλογο εκατομμυρίων ευρώ που «αγνοείται» και αρχεία του ταμείου που «χάθηκαν», αφήνοντας στον αέρα εκατοντάδες γιατρούς (εδώ).

ΠΕΔΥ

Σε "ομιχλώδες" τοπίο εξελίσσεται η μεταρρύθμιση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ). "Γεννημένο" στις αρχές Φεβρουαρίου με την υπερψήφιση του σχετικού νόμου (εδώ), το ΠΕΔΥ του Άδωνη Γεωργιάδη διένυσε τους πρώτους μήνες της ζωής του, με τις Μονάδες να ανοίγουν τις πύλες τους το Μάρτη, ταλαιπωρούμενο από όλες τις παιδικές ασθένειες που αναμένονταν αλλά και δυσλειτουργίες που, μάλλον, θα έπρεπε να είχαν αποφευχθεί. Η ΠΦΥ συνεχίζει να παλεύει με τις ελλείψεις, αφού από τους γιατρούς που εργάζονταν στις δομές του ΕΟΠΥΥ, περίπου οι μισοί αποφάσισαν να περάσουν και στις δομές του ΠΕΔΥ, όταν τα εργαστήρια των μονάδων του υποδέχονται σαφώς λιγότερους ασφαλισμένους, ενώ φθάσαμε στο Δεκέμβρη του 2014 και τα ζητήματα γιατρών και στελέχωσης παλεύουν να επιλυθούν. Είναι χαρακτηριστικό πως οι αρμόδιες υπηρεσίες επιδόθηκαν σε αγώνα δρόμου για την ολοκλήρωση των κατατάξεων στο ΕΣΥ των γιατρών του ΠΕΔΥ, ζητήματα που θα έπρεπε να είχαν τακτοποιηθεί μήνες πριν(εδώ).

Ο ίδιος ο ΕΟΠΥΥ αποφάσισε να καταγράψει τις ανάγκες σε γιατρούς στην ΠΦΥ, τόσο δηλαδή στις Μονάδες του ΠΕΔΥ, όσο και στα Κέντρα Υγείας και σε συμβεβλημένους. Η επικαιροποιημένη μελέτη αναθεώρησε προς τα κάτω του αριθμού των γιατρών που απαιτούνται ανά υγειονομική περιφέρεια, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες (εδώ). 

Επισχέσεις

Η καθυστέρηση στην καταβολή των ληξιπρόθεσμων οφειλών αλλά και το claw back (εδώ) οδήγησε μια σειρά παρόχων του ΕΟΠΥΥ (ιδιωτικές κλινικές, διαγνωστικά, κλινικοεργαστηριακούς και συμβεβλημένους γιατρούς) να προχωρήσουν σε επίσχεση παροχής υπηρεσιών προς τους ασφαλισμένους του Οργανισμού, στις αρχές του Δεκέμβρη. Η εμπλοκή του ίδιου του Μ. Βορίδη (εδώ) και οι δεσμεύσεις για πληρωμές, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην κεντρική πολιτική σκηνή οδήγησαν τελικά στην αναστολή των κινητοποιήσεων (εδώ). 

Βέβαια, το claw back αποτελούσε και την κυρία αιτία για την υλοποίηση επίσχεσης από τα Διαγνωστικά το Μάιο, όταν Υπουργός Υγείας ήταν ο Άδ. Γεωργιάδης. Τότε, η επίσχεση είχε λήξει ως ένδειξη καλής θέλησης, μετά απο μια σειρά προτάσεων της Αριστοτέλους.

Η ανακοίνωση του πλαφόν στις διαγνωστικές εξετάσεις για τους εργαστηριακούς γιατρούς ικανοποίησε το σχετικό αίτημα του ΠΙΣ, αν και το όριο στη συνταγογράφηση τους, είχε προκαλέσει αντιδράσεις και ανησυχία στην ιατρική κοινότητα και τους ασφαλισμένους για την επαρκή πρόσβαση των πολιτών σε κρίσιμες προληπτικές και θεραπευτικές εξετάσεις. 

Στη συνταγογράφηση φαρμάκων, ωστόσο, το πλαφόν είχε εγκατασταθεί με την υπερψήφιση της τροπολογίας του Υπουργείου Υγείας που το επανέφερε (εδώ).

Ασθενείς

Ειδικά προς το τέλος του έτους, έγινε σαφές πως η οποία βελτίωση της κατάστασης της χώρας δεν φθάνει στους πολίτες, πόσο μάλιστα στους ασθενείς. Ο ΙΣΑ εντόπισε εμπόδια στην πρόσβαση των καρκινοπαθών στη θεραπεία αλλά και επικίνδυνες καθυστερήσεις στην έναρξη της στα δημόσια νοσοκομεία (εδώ). Μερικές ημέρες νωρίτερα, την εικόνα αυτή επιβεβαίωνε και μελέτη που εκπονήθηκε από τον Επίκουρο Καθηγητή Πολιτικής Υγείας, Κυριάκο Σουλιώτη, για λογαριασμό του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων & Ιατρών Αθηνών (ΚΕΦΙ) και η οποία εντόπιζε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς στην πρόσβαση σε γιατρούς και φάρμακα, περιορίζοντας ακόμη και είδη πρώτης ανάγκης για να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές απαιτήσεις των θεραπειών τους (εδώ). 

Επιπλέον, η κρίση επιδεινώνει τα επίπεδα παχυσαρκίας στα Ελληνόπουλα, αυξάνοντας τα ποσοστά κατά 50% και διατηρώντας τη χώρα στην πρώτη της παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρώπη (εδώ). 

Δελτία Τιμών

Μέχρι και την εκπνοή του έτους το Υπουργείο Υγείας εξέδιδε Δελτία Τιμών με το τελευταίο να δημοσιεύεται στις 30/12 και να αφορά σε νέα σκευάσματα. Βέβαια, ακόμη και οι εκδόσεις πολυαναμενόμενων διορθωτικών δελτίων τιμών, που είχαν σκοπό να διορθώσουν λάθη, περιείχαν με τη σειρά τους, άλλα σοβαρά λάθη (εδώ).

Διαφθορά

Στην προσπάθεια να αποβάλλει το ΕΣΥ όποιες σκιές διαφθοράς, το 2014 αποτέλεσε χρόνος που σημαδεύτηκε από μικρότερες αλλά και μεγαλύτερες υποθέσεις, με σοβαρότερη την υπόθεση του Ευαγγελισμού. Καρδιοχειρουργός του νοσοκομείου συνελήφθη, καθώς ζητούσε από ασθενή χρήματα για να τον χειρουργήσει. Η υπόθεση είχε τραγική εξέλιξη αφού η καθυστέρηση στη χειρουργική αντιμετώπιση του ασθενούς, αποτέλεσμα των οικονομικών "απαιτήσεων" του γιατρού κόστισε τη ζωή του καρδιοπαθούς, λίγο μετά την επέμβαση στην οποία υπεβλήθη (εδώ).

Φάκελος Ασφάλισης Υγείας

Ο Μάκης Βορίδης και ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ ανακοίνωσαν τη δημιουργία του Ηλεκτρονικού Φακέλου Ασφάλισης Υγείας, φιλοδοξώντας να αλλάξουν τη διαχείριση και αντιμετώπιση των ασφαλισμένων. Επόμενος στόχος, για το 2015, είναι η σειρά η Κάρτα Ασφάλισης που θα αντικαταστήσει το βιβλιάριο ασφαλισμένου (εδώ). 

ΙΣΑ

Μια "ενδοοικογενειακή" κόντρα ξέσπασε στον ΙΣΑ, με αφορμή και τις εκλογές του Συλλόγου. Πρωταγωνιστές ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Γ. Πατούλη, ο πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών ΕΟΠΥΥ Γ. Ελευθερίου και οι παρατάξεις τους (εδώ), ενώ στη συνέχεια στην κόντρα ενεπλάκη και η παράταξη «Θα πούμε την αλήθεια» (εδώ).

Ebola 

Η επιδημία του Ebola βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της επικαιρότητας διεθνώς και στο πλαίσιο του ελέγχου της διασποράς της νόσου, η χώρα μας έλαβε μια σειρά μέτρων. Αν και, σύμφωνα με το Υπ. Υγείας, λάβαμε εύσημα για την οργάνωση μας και την ταχεία εφαρμογή μέτρων, οι εργαζόμενοι στο Νοσοκομείο "Αμ. Φλέμινγκ" όπου δημιουργήθηκε χώρος νοσηλείας πιθανού κρούσματος, προειδοποιούσαν για τις ελλείψεις και τα προβλήματα (εδώ).