Τριπλό αναδρομικό σοκ για τους επαγγελματίες που έκαναν μερική καταβολή εισφορών

Toυ Δημήτρη Κατσαγάνη - Capital.gr

Χωρίς ασφαλιστική ενημερότητα κινδυνεύουν να μείνουν όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν κατέβαλλαν τις ελάχιστες μηνιαίες εισφορές υπέρ της κύριας ασφάλισης και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης από 1η/1/2017. Αυτό προκύπτει από την εγκύκλιο την οποία εξέδωσε χθες ο Υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Τάσος Πετρόπουλος.

Ακόμα, όμως, και αν κάποιοι κατέβαλλαν τις ελάχιστες εισφορές ύψους 168 ευρώ/μήνα, δεν θα μπορούν να μεταβιβάσουν το ακίνητο τους. Και αυτό παρά το γεγονός ότι μπορούν να λαμβάνουν ασφαλιστική ενημερότητα, σύμφωνα με την ίδια εγκύκλιο.

Επίσης, μόλις γίνουν οι εκκαθαρίσεις των εισφορών με βάση το καθαρό εισόδημα που δήλωσαν το 2016, θα κληθούν οι επαγγελματίες που κατέβαλλαν μόνο τις ελάχιστες εισφορές (παρότι τους είχαν καταλογιστεί μεγαλύτερες), να καταβάλουν τη διαφορά μεταξύ των ελαχίστων εισφορών που κατέβαλλαν και του ύψους των καταβλητέων εισφορών.

Έτσι οι επαγγελματίες θα βρεθούν αντιμέτωποι με ένα τριπλό σοκ.

Και αυτό όχι μόνο λόγω των επιβαρύνσεων τις οποίες θα υποστούν πολλοί απ’ αυτούς, αλλά και λόγω της συνεχιζόμενης ελλιπούς και καθυστερημένης επίσημης ενημέρωσης από πλευράς του υπ. Εργασίας.

Η εγκύκλιος αυτή έρχεται, ούτε λίγο ούτε πολύ με τουλάχιστον 10 μήνες καθυστέρηση, καθώς αυτό το οποίο γνώριζαν οι επαγγελματίες από τις 30/12/2016, βάσει σχετικής Υπουργικής Απόφασης, ήταν μόνο πως έχουν τη δυνατότητα "μερικής καταβολής" των εισφορών τις οποίες θα τους καταλόγιζε ο ΕΦΚΑ με βάση το καθαρό εισόδημα το οποίο είχαν δηλώσει για το 2015.

Με την απόφαση αυτή δεν διευκρινιζόταν, όμως, το αν ένας επαγγελματίας καταβάλλοντας εν μέρει τις εισφορές, θα μπορούσε να λάβει ασφαλιστική ενημερότητα.

Το μόνο το οποίο είχε διευκρινίσει, αν και μόνο προφορικά, ο κ. Πετρόπουλος τον περασμένο Φεβρουάριο ήταν πως αν κάποιος επαγγελματίας έπρεπε να πληρώσει πολύ περισσότερο με βάση το νέο σύστημα υπολογισμού των εισφορών, θα μπορούσε να λάβει ενημερότητα, καταβάλλοντας τουλάχιστον το ποσό το οποίο πλήρωνε με βάση το προηγούμενο σύστημα.

Ωστόσο, ούτε στην Υπουργική Απόφαση την οποία εξέδωσε ο κ. Πετρόπουλος δύο μήνες πριν την παραπάνω δήλωση (δηλαδή στα τέλη Δεκεμβρίου του 2016) σε σχέση με τη δυνατότητα της μερικής καταβολής, αλλά ούτε και στις προφορικές δηλώσεις του το Φεβρουάριο του 2017, καθόρισε ποιο είναι το ελάχιστο ποσό, του οποίου η καταβολή θα οδηγούσε στην ασφαλιστική ενημερότητα.

Η διευκρίνιση αυτή ήλθε επίτέλους με τη χθεσινή εγκύκλιο. Ήρθε, δηλαδή, 10 μήνες μετά την Υπουργική Απόφαση περί δυνατότητας μερικής καταβολής και 8 μήνες μετά τις προφορικές δηλώσεις περί μίας μη ποσοτικοποιημένης ελάχιστης καταβολής.

Η εγκύκλιος αυτή ευνοεί όσους από μόνοι τους –δηλαδή χωρίς να έχουν καμία επίσημη απόλυτα σαφή υπουργική εγκύκλιο ως οδηγό (μιας και τέτοια εγκύκλιος δεν είχε εκδοθεί)- κατέβαλλαν κατ΄ελάχιστον 168 ευρώ /μήνα.

Χαμένοι είναι όλοι οι υπόλοιποι, οι οποίοι κατέβαλλαν λιγότερα από 168 ευρώ/ μήνα, "μεταφράζοντας" με το δικό τους τρόπο μία ασαφή Υπουργική Απόφαση και μία επίσης ασαφή προφορική δήλωση από μεριάς του κ. Πετρόπουλου.

Πολλοί από αυτούς, μάλιστα, εφόσον δεν είχαν αρρύθμιστες οφειλές έως 31/12/2016, ελάμβαναν ασφαλιστική ενημερότητα.

Δεδομένου, ότι η εγκύκλιος δεν διευκρινίζει το αντίθετο ή κάτι άλλο, αυτοί οι επαγγελματίες είναι, πολύ πιθανόν, να χάσουν την ασφαλιστική ενημερότητα την οποία ελάμβαναν έως σήμερα.

Την ίδια στιγμή, όμως, το Υπ. Εργασίας δεν έχει ακόμα ανακοινώσει επίσημα πότε θα γίνει η εκκαθάριση των εισφορών των επαγγελματιών με βάση το καθαρό εισόδημα το οποιο δήλωσαν το 2016. Έτσι κανείς επαγγελματίας ο οποίος κατέβαλλε μεταξύ 1/1/2017 – 31/10/2017 λιγότερα από 168 ευρώ/μήνα, δεν ξέρει για πόσο διάστημα ακόμα θα έχει ασφαλιστική ενημερότητα.

Ταυτόχρονα, η εγκύκλιος δεν διευκρινίζει τι πρέπει να κάνει ένας επαγγελματίας που πλήρωνε κάτω από 168 ευρω/μήνα εδώ και 10 μήνες προκειμένου να μην χάσει την ενημερότητα του από εδώ και πέρα.

Και αυτό γιατί η εγκύκλιος δεν διευκρινίζει αν μπορεί αυτή η κατηγορία των επαγγελματιών να καταβάλλει,έστω και αναδρομικά, τη διαφορά μεταξύ του ποσού που κατέβαλλε (κάτω των 168 ευρώ) και του ελάχιστου ποσού που ορίζει το Υπουργείου (από 168 ευρώ) προκειμένου να λάβει ασφαλιστική ενημερότητα.

Ακόμα, όμως, και αν ένας επαγγελματίας έχει καταβάλει την ελάχιστη εισφορά των 168 ευρώ, δεν θα μπορεί να μεταβιβάσει ακίνητο ή να συστήσει εμπράγματο δικαίωμα.

Επίσης η διαφορά μεταξύ της ελάχιστης εισφοράς των 168 ευρώ και του ποσού που πρέπει να καταβάλλει ο επαγγελματίας με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του για το 2016 (αφότου αυτές εκκαθαριστούν) θα πρέπει να καταβληθεί προκειμένου να συνεχίσει να λαμβάνει ασφαλιστική ενημερότητα.

Τι αναφέρει ακριβώς η εγκύκλιος Πετρόπουλου

Πιο συγκεκριμένα, η εγκύκλιος αυτή δίνει τις ακόλουθες διευκρινίσει για κάθε κατηγορία μη μισθωτών (ελευθέρων επαγγελματιών, αυταπασχολούμενων, μπλοκάκηδων, γεωργών) για το πώς μπορούν να λάβουν ασφαλιστική ενημερότητα:

-Για εργοδότες: Ισχύει το σημερινό καθεστώς

Η εγκύκλιος σημειώνει πως " σε περίπτωση φυσικών ή νομικών προσώπων, που αιτούνται βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας ως εργοδότες, θα ακολουθείται η μέχρι σήμερα ισχύουσα διαδικασία. Ως εκ τούτου, οι συγκεκριμένες βεβαιώσεις εξακολουθούν να χορηγούνται είτε ηλεκτρονικά είτε από τις αρμόδιες υπηρεσίες μισθωτών του ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τη νομοθεσία που τις διέπει και τις οδηγίες που έχουν ήδη εκδοθεί".

-Για αυταπασχολούμενους ή αγρότες: Ενημερότητα για 6 μήνες εφόσον καταβλήθηκαν πλήρως οι εισφορές

"Σε περίπτωση φυσικών προσώπων, τα οποία αιτούνται βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας για την ιδιότητά τους ως μη μισθωτοί ασφαλισμένοι, χορηγείται η σχετική βεβαίωση, εξάμηνης διάρκειας, από τις αρμόδιες υπηρεσίες μη μισθωτών του ΕΦΚΑ, εφόσον έχουν καταβληθεί οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές για όλο το χρονικό διάστημα που προηγείται της χορήγησης της βεβαίωσης", σύμφωνα με την εγκύκλιο.

-Για αυταπασχολούμενους ή αγρότες που κατέβαλλαν την ελάχιστη εισφορά (168 ευρώ ή 82 ευρώ αντίστοιχα): Αναδρομική ενημερότητα

Σύμφωνα με την εγκύκλιο "διευκρινίζεται ότι ειδικά για το διάστημα από 1-1-2017 και μέχρι την εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών βάσει των εισοδημάτων του 2016, ο ασφαλισμένος θεωρείται ενήμερος εφόσον έχει καταβάλει, κατ' ελάχιστον, το ποσό που αντιστοιχεί στην κατά περίπτωση κατώτατη μηνιαία βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για όλους τους μήνες που προηγούνται της χορήγησης της βεβαίωσης.

Στην περίπτωση αυτή, η χορηγούμενη βεβαίωση δεν θα ισχύει για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος, για την οποία απαιτείται η καταβολή του πλήρους ποσού, όπως αυτό έχει υπολογιστεί στα οικεία ειδοποιητήρια.

-Μετά την οριστικοποίηση της ετήσιας ασφαλιστικής οφειλής βάσει των εισοδημάτων του 2016, και εφόσον προκύπτει υποχρέωση καταβολής εισφορών, για την χορήγηση της σχετικής ενημερότητας απαιτείται η καταβολή του πλήρους ποσού της μηνιαίας δόσης".

* Για μισθωτούς με παράλληλη μη μισθωτή απασχόληση: Ενημερότητα ακόμα και χωρίς την ελάχιστη εισφορά

Η εγκύκλιος επισημαίνει πως "οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι που κατά το έτος 2017 απασχολούνται παράλληλα και ως μισθωτοί, θα λαμβάνουν βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας για την μη μισθωτή τους δραστηριότητα, εφόσον δεν βαρύνονται με οφειλές προηγούμενων ετών, δεδομένου ότι καταβάλουν ήδη την ελάχιστη ασφαλιστική εισφορά από την μισθωτή απασχόληση.

Προκειμένου δε να είναι ο δυνατός ο έλεγχος διατήρησης της μισθωτής απασχόλησης και επομένως της κατ' ελάχιστον καταβολής της κατώτατης μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς, η χορηγούμενη στα πρόσωπα αυτά βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας θα είναι μηνιαίας διάρκεια".

-Για όσους έχουν ρυθμίσει τα χρέη τους: Ενημερότητα εφόσον τηρούν τη ρύθμιση

Η εγκύκλιος επισημαίνει πως "στις περιπτώσεις που ο αιτών βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας έχει υπαχθεί και σε ρύθμιση οφειλών, η βεβαίωση θα χορηγείται μόνο εφόσον τηρείται η οικεία ρύθμιση.

Ως εκ τούτου, ανεξαρτήτως αν ο αιτών τη βεβαίωση έχει υπαχθεί σε ρύθμιση ως εργοδότης ή ως μη μισθωτός ασφαλισμένος, θα λαμβάνει ασφαλιστική ενημερότητα μηνιαίας διάρκειας, προκειμένου να διασφαλίζεται τήρηση της οικείας ρύθμισης".