Τρόικα: Νέα γενιά από "φέσια" κράτους προς ιδιώτες

Της Δήμητρας Καδδά - Capital.gr

Στα 741 εκατ. ευρώ ήταν τον Μάιο η νέα… γενιά από «φέσια» του κράτους προς τους ιδιώτες και… μεγαλώνει. Ο λόγος για νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές που καταγράφουν Κομισιόν και ΔΝΤ στις εκθέσεις τους για την Ελλάδα και είναι πέραν των 8 δισ. ευρώ χρεών προς ιδιώτες που σωρεύτηκαν τα προηγούμενα χρόνια και αποπληρώνει η κυβέρνηση με τις δόσεις της τρόικας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτουν οι δανειστές, στην κεντρική κυβέρνηση (υπουργεία) δεν υπάρχει ούτε ένα ευρώ νέων χρεών. Το πρόβλημα εντοπίζεται στον ΕΟΠΥΥ και σε άλλα ταμεία, αλλά και στους ΟΤΑ, ενώ παρατηρείται και νέα «γενιά» φόρων που εκκρεμούν προς επιστροφή.

Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα πλήρως και άμεσα με σειρά από παρεμβάσεις που ήδη προωθούνται, οι επιπτώσεις θα είναι πολλές: «ροκανίζουν» τα κρατικά διαθέσιμα, αυξάνουν το χρηματοδοτικό κενό και, έτσι, φέρνουν πιο κοντά νέα μέτρα.

Στα κείμενα του μνημονίου το ΥΠΟΙΚ λαμβάνει εύσημα για μία σειρά από μέτρα ελέγχου που έχουν στόχο να «μαζέψουν» το πρόβλημα, ωστόσο υπάρχουν διάχυτες «αιχμές» για την διαχειριστική επάρκεια σε αρκετούς δήμους και ταμεία που πρέπει να αντιμετωπιστούν έγκαιρα. Μάλιστα η κυβέρνηση συμφώνησε να εφαρμόσει από τον Οκτώβριο μία σκληρή πρόβλεψη: να «παγώσει» τις χορηγήσεις προς φορείς που δεν συμμορφώνονται, δηλαδή δεν «νοικοκυρεύουν» τα οικονομικά τους και δεν δίνουν πλήρη και αναλυτικά στοιχεία για τις δοσοληψίες τους (αφορά φορείς με ετήσιες δαπάνες άνω του 1 δισ. ευρώ).

Τι λένε οι αριθμοί

Τα στοιχεία που επικαλούνται οι εκθέσεις της τρόικας και το μνημόνιο φτάνουν έως το τέλος Μαίου: δείχνουν ότι από 8,1 δισ. ευρώ οφειλές στο τέλος Δεκεμβρίου του 2012 τον Μάιο περιορίστηκαν σε 6,9 δις ευρώ.

Πληρώθηκαν 1,96 δις ευρώ προς ιδιώτες, αλλά η μείωση στο υπόλοιπο των οφειλών ήταν μόνο 1,22 δις ευρώ. Και τούτο διότι καταγράφεται «συσσώρευση νέων οφειλών» της τάξης των 741 εκατ ευρώ….

Τα ίδια στοιχεία δείχνουν ότι δεν υπάρχουν νέες οφειλές σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης. Αντιθέτως, στους ΟΤΑ πληρώθηκαν 182 εκατ. ευρώ και τα νέα χρέη ήταν 94 εκατ. ευρώ, στα νοσοκομεία πληρώθηκαν 663 εκατ. ευρώ και δημιουργήθηκαν νέα χρέη 317 εκατ. ευρώ, ενώ στα ασφαλιστικά ταμεία πληρώθηκαν 933 εκατ. ευρώ και τα νέα χρέη ήταν 389 εκατ. ευρώ….

Τα νεότερα στοιχεία που δημοσίευσε προ ημερών το ΥΠΟΙΚ δείχνουν ότι Τον Ιούνιο, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές υποχώρησαν σε 6,84 δις ευρώ, την στιγμή που οι εξοφλήσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών διαμορφώθηκαν σε επίπεδο 6μήνου σε 2,98 δις ευρώ.

Το πρόβλημα έχει αναφέρει εδώ και καιρό και ο ίδιος ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας. «Στόχος παραμένει το κράτος, παράλληλα με την προσπάθεια να μη δημιουργήσει νέα γενιά ληξιπρόθεσμων οφειλών, να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και συνακόλουθα να ενισχύσει τη ρευστότητα της πραγματικής οικονομίας» επισήμανε στην τελευταία ανακοίνωση στοιχείων ενώ έναν μήνα πριν είχε κάνει ειδική αναφορά για «κάποιες νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές εξακολουθούν να δημιουργούνται στον τομέα της υγείας» επισημαίνοντας ότι «προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα αυτά».

Ολοκληρώνονται οι μηχανισμοί εποπτείας

Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν για το μνημόνιο το ένα πρόβλημα στην διαδικασία αποπληρωμής των 8 δις ευρώ χρεών του κράτους προς ιδιώτες ήταν η καθυστέρηση στην ροή του χρήματος η οποία αποδίδεται στην ανάγκη να δομηθούν οι μηχανισμοί, κάτι που πλέον, όπως αναφέρεται, έχει γίνει. Ειδική μνεία γίνεται για τα προβλήματα πληρωμών στον ΕΟΠΥΥ. Καταγράφονται διαχειριστικές δυσκολίες και σημαντικές προκλήσεις σε ΟΤΑ, Ταμεία με αποτέλεσμα « η εκκαθάριση των οφειλών να υπολείπεται των στόχων».

Πρόβλημα και στην επιστροφή φόρων

Ειδική μνεία γίνεται και για την ανάγκη πρόληψης της δημιουργίας νέας γενιάς εκκρεμών επιστροφών φόρων. Η τρόικα σημειώνει ότι ακόμη προχωρά η εκκαθάριση των 2,1 δισ. ευρώ που βρέθηκαν το 2012.

Σημειώνεται ότι το μνημόνιο προβλέπει την αποπληρωμή 8 δις ευρώ έως το τέλος του 2013 και μετά, να μην δημιουργηθούν νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές. Μάλιστα, κυβερνητικοί κύκλοι αναφέρουν ότι μέρος της δυστοκίας αποπληρωμής παλαιών οφειλών προς συγκεκριμένους φορείς συνδεόταν τους προηγούμενους μήνες με ακριβώς αυτή την ανάγκη: να διασφαλιστεί ότι δεν θα δημιουργήσουν νέα «φέσια» προς ιδιώτες.

Το ΔΝΤ στην έκθεσή του καταγράφει πρόοδο στην εκκαθάριση των οφειλών μετά από παρεμβάσεις που έγιναν για να αρθούν μία σειρά από εμπόδια: τις ενστάσεις από Ελεγκτικό Συνέδριο, την απουσία υπογεγραμμένων μνημονίων από κάποιους φορείς, και την καθυστέρηση στην υιοθέτηση κάποιων τοπικών προϋπολογισμών. «όλα τα εμπόδια αυτά πρόσφατα αντιμετωπίστηκαν» αναφέρει το ΔΝΤ.

Πλέον τίθεται σε εφαρμογή ακόμη πιο αυστηρός μηχανισμός. Σύμφωνα με το μνημόνιο, οι επιστροφές φόρων θα πρέπει να γίνονται εντός 90 ημερών, ενώ τίθενται νέα μέτρα για τον έλεγχο δαπανών των φορέων της γενικής κυβέρνησης με όρο όσοι έως το τέλος Σεπτεμβρίου δεν έχουν συμμορφωθεί με συγκεκριμένους όρους διαφάνειας και κοινοποίησης δαπανών να έρθουν αντιμέτωποι από τον Οκτώβριο με «πάγωμα» κρατικών μεταβιβάσεων…

Η «υπόσχεση» για μέτρα ελέγχου των δαπανών που θα «εμποδίσουν την συσσώρευση νέων οφειλών» υπάρχει και στην επιστολή της κυβέρνησης προς την κα Λαγκάρντ, μαζί με δέσμευση για μηνιαία αποστολή στοιχείων στους δανειστές.

Παράλληλα η κυβέρνηση δεσμεύεται για μέτρα επιτάχυνσης της καταβολής των 8 δις ευρώ καθώς – σύμφωνα και με τους δανειστές – μπορεί να αποτελέσουν έναν από τους παράγοντες επιτάχυνσης της ανάκαμψης. Στόχος είναι να απομείνει 1,5 δισ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τους πίνακες του αναθεωρημένου Μνημονίου.

Σύμφωνα με το μνημόνιο, στην συνέχεια και έως το τέλος Δεκεμβρίου το ΥΠΟΚ θα προχωρήσει σε στοχευμένο έλεγχο των φορέων για να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρχουν πλέον οφειλές…

Η Ελλάδα επίσης ενσωμάτωσε την οδηγία περί καθυστερήσεων πληρωμών που ορίζει ότι οι φορείς πρέπει να πληρώνουν σε 30 ημέρες τους ιδιώτες και το πολύ σε 60 ημέρες μόνο σε ειδικές περιπτώσεις και πλέον καλείται να δομήσει τον μηχανισμό εφαρμογής της στην πράξη….