Κόπηκε πάνω από 60% ο "λογαριασμός" για φάρμακα στα χρόνια της κρίσης

Η δημόσια εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη (κονδύλι του ΕΟΠΥΥ) παρέμεινε καθηλωμένη στα 1,945 δισ. ευρώ το 2018 -και στα ίδια επίπεδα ανέρχεται και το 2019- έναντι 5,1 δισ. ευρώ το 2009, καταγράφοντας συνολική μείωση 62%. Ταυτόχρονα, σημειώθηκε σημαντική αύξηση στη συμμετοχή της φαρμακευτικής βιομηχανίας με τους μηχανισμούς υποχρεωτικών επιστροφών και εκπτώσεων (claw back και rebate), όπου για το 2018 εκτιμάται με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία πως θα φτάσει στα 990 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας 11% αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Βίκυ Κουρλιμπίνη - Vicky.kourlibini@capital.gr

Τα παραπάνω στοιχεία, που δείχνουν το ύψος των δημόσιων περικοπών στη φαρμακευτική δαπάνη στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, περιλαμβάνονται στη μελέτη του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος "Η Φαρμακευτική Αγορά Στην Ελλάδα: Γεγονότα και Στοιχεία 2018" υπό την επιστημονική επιμέλεια του ΙΟΒΕ.

Όπως σημειώνεται, στον τομέα των δαπανών για φαρμακευτική κάλυψη, που αποτελεί ένα μικρό μέρος της συνολικής δαπάνης για την υγεία (~ 20%), στην Ελλάδα η συνολική εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη διαμορφώθηκε στα 3,6 δισ. το 2018 (εκ των οποίων μόλις το 1,945 εκατ. αποτελεί δημόσια χρηματοδότηση). Ενώ η συνολική εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη παραμένει σχετικά σταθερή την περίοδο 2012-2018, η δημόσια εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη υπέστη σημαντική μείωση την περίοδο 2009-2018. Στελέχη από το χώρο της φαρμακευτικής αγοράς υπογραμμίζουν βέβαια πως τα 5,1 δισ. του 2009 ήταν υψηλός προϋπολογισμός, όμως στη συνέχεια οι περικοπές ήταν τόσο μεγάλες, που πλέον το ποσό δεν επαρκεί.

Παράλληλα, το βάρος μετατοπίστηκε στον ιδιωτικό τομέα με το μεγαλύτερο μέρος αυτό να το επωμίζεται ο φαρμακευτικός κλάδος, μέσω των υποχρεωτικών επιστροφών και εκπτώσεων που καταβάλει. Όσον αφορά στη δημόσια νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη, την περίοδο 2012-2015, έφτανε περίπου στα 760 εκατ. Από το 2016 και ύστερα με την επιβολή κλειστού προϋπολογισμού, μειώθηκε σημαντικά κατά 30%, με αποτέλεσμα να συμμετέχει η φαρμακοβιομηχανία με 436 εκατ. το 2018.

Η σημαντική μείωση της συμβολής του δημοσίου τομέα στη φαρμακευτική δαπάνη είχε ως αποτέλεσμα τη μετατόπιση στον ιδιωτικό, όπου για το 2018 η συμμετοχή των ασθενών στην εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη φτάνει περίπου στα 625 εκατ. ευρώ (και της βιομηχανίας στα 990 εκατ. όπως αναφέρθηκε), ενώ στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη η συμμετοχή της βιομηχανίας φτάνει στα 436 εκατ. Ως εκ τούτου, όπως αναφέρεται στη μελέτη, η βιομηχανία για το 2018, με τους μηχανισμούς υποχρεωτικών επιστροφών (rebate και clawback), έφτασε να καλύπτει τις ανάγκες των Ελλήνων ασθενών για φαρμακευτική κάλυψη με 1 στα 3 φάρμακα (30%) σε εξωνοσοκομειακό και 1 στα 2 φάρμακα (45%) σε νοσοκομειακό επίπεδο.

Η συνολική εξωνοσοκομειακή δημόσια φαρμακευτική δαπάνη (συμπεριλαμβανομένης της εκτιμώμενης συμμετοχής των ασθενών και της φαρμακοβιομηχανίας) εκτιμάται ότι θα φτάσει στα 3,6 δισ. το 2018 . Η ραγδαία μείωση της δημόσιας εξωνοσοκομειακής χρηματοδότησης την περίοδο 2009-2017 κατά περίπου 61% είχε ως αποτέλεσμα την σημαντική αύξηση στη συμμετοχή της βιομηχανίας την ίδια περίοδο κατά 263%.

Την ίδια ώρα, η δημόσια νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη καθορίστηκε στα 530 εκατ. για το 2018 μειωμένη κατά 31% σε σχέση με το 2015 (764 εκατ.), πριν την επιβολή κλειστού προϋπολογισμού. Η συνεχόμενη επιβάρυνση της φαρμακοβιομηχανίας (μέσω των μηχανισμών αυτόματης επιστροφής και εκπτώσεων), για το 2018 έφτασε τα 436 εκατ.