Φίλτρο για ποινικές διώξεις σε γιατρούς

Οι ιατρικές περιπέτειες και η «αμυντική δικαιοσύνη»

Eκπρόσωποι του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου αναφέρουν ότι με τη σύσταση εξειδικευμένου οργάνου μπορεί να περιοριστεί η άσκοπη και ατεκμηρίωτη εκκίνηση ποινικών διώξεων εις βάρος ιατρών. [SHUTTERSTOCK]

Πέννυ Μπουλούτζα - kathimerini.gr

«Στο νοσοκομείο Χίου, ένας ασθενής προσήλθε βράδυ Πρωτοχρονιάς με πόνο στο πόδι. Η ειδικευόμενη γιατρός που τον είδε έκρινε ότι ο ασθενής θα έπρεπε να εισαχθεί στο νοσοκομείο για διερεύνηση, γιατί δεν μπορούσε να βγάλει διάγνωση. Ο ασθενής δεν ήθελε να κάνει εισαγωγή και υπέγραψε χαρτί ότι επιθυμεί να φύγει από το νοσοκομείο παρά τις συστάσεις της γιατρού. Περίπου τέσσερις ώρες μετά επέστρεψε στο νοσοκομείο, καθώς η κατάσταση της υγείας του είχε επιδεινωθεί, και λίγες ώρες μετά την επιστροφή του κατέληξε. Η ειδικευόμενη που τον είχε αρχικά δει στο νοσοκομείο βρέθηκε κατηγορούμενη γιατί δεν κράτησε τον ασθενή στο νοσοκομείο. Αν και η πρώτη σκέψη ήταν να μπει ο φάκελος της υπόθεσης στο αρχείο, τελικά η υπόθεση κρίθηκε στο δικαστήριο. Φυσικά η γιατρός αθωώθηκε».

Στο τραπέζι η πρόταση του ΠΙΣ για δημιουργία εξειδικευμένου ιατρικονομικού οργάνου, στο οποίο θα προεδρεύει ανώτερος δικαστικός λειτουργός

Αυτό είναι ένα μόνο χαρακτηριστικό παράδειγμα που επικαλείται μιλώντας στην «Κ» ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ) Θανάσης Εξαδάκτυλος για να περιγράψει τη δικαστική περιπέτεια – ταλαιπωρία την οποία μπορεί να βιώσει ανά πάσα στιγμή ένας επαγγελματίας υγείας, όταν αβάσιμα κατηγορηθεί για αμέλεια και την ίδια στιγμή ο δικαστικός που θα κληθεί να αξιολογήσει την υπόθεση ασκήσει τη λεγόμενη «αμυντική δικαιοσύνη»: δηλαδή στείλει την υπόθεση στην ακροαματική διαδικασία, φοβούμενος μην κατηγορηθεί ότι απήλλαξε κάποιον.

Οπως αναφέρει ο κ. Εξαδάκτυλος, «ο εισαγγελέας στον οποίο ανατίθεται μια υπόθεση είναι αυτός που λαμβάνει την απόφαση για το εάν θα τεθεί στο αρχείο ή όχι. Γι’ αυτή του την απόφαση θα χρειαστεί εξειδικευμένη επιστημονική στήριξη. Εάν δεν την έχει, το πιο εύκολο είναι να στείλει την υπόθεση στο ακροατήριο».

Πριν από μερικές μέρες, αντιπροσωπεία του ΠΙΣ συναντήθηκε με τον υπουργό Δικαιοσύνης Γιώργο Φλωρίδη, στον οποίο παρουσίασε πρόταση για τη δημιουργία ενός εξειδικευμένου ιατρικονομικού οργάνου –σαν προδικαστικό συμβούλιο–, το οποίο θα λειτουργεί εντός του ΠΙΣ, θα απαρτίζεται από υψηλού κύρους επιστήμονες και στο οποίο θα προεδρεύει ανώτερος δικαστικός λειτουργός. Το όργανο αυτό θα είναι σε θέση να γνωμοδοτεί κατ’ αρχάς εάν συντρέχει από ιατρικής απόψεως αμέλεια του γιατρού. Οπως εξήγησαν οι εκπρόσωποι του ΠΙΣ, με τον τρόπο αυτό μπορεί να περιοριστεί η άσκοπη και ατεκμηρίωτη εκκίνηση ποινικών διώξεων εις βάρος γιατρών και ταυτόχρονα ο έλεγχος θα περιοριστεί μόνο στις περιπτώσεις που είναι άξιες ελέγχου. Αντιστοίχως στις αστικές υποθέσεις θα υπάρχει η γνώμη τού εν λόγω οργάνου προκειμένου να υποβοηθηθεί ο φυσικός δικαστής στην εκτίμηση του αποδεικτικού υλικού. Οπως ανέφερε ο κ. Εξαδάκτυλος, ο κ. Φλωρίδης πρότεινε να συσταθεί ομάδα εργασίας η οποία θα εξετάσει την πρακτική εφαρμογή της πρότασης του ΠΙΣ και θα παρουσιάσει τις λεπτομέρειες για τη σύσταση αυτού του νέου οργάνου και τον τρόπο λειτουργίας του.

Εκτός από αβάσιμες κατηγορίες για ιατρικά λάθη, δικαστική ταλαιπωρία μπορούν να υποστούν οι γιατροί λόγω εμπλοκών που αφορούν ακόμη και διοικητικές ή οργανωτικές διαδικασίες εντός των νοσοκομείων. Σύμφωνα με τον κ. Εξαδάκτυλο, χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού είναι η εν εξελίξει υπόθεση των 200 γιατρών που έχουν υπηρετήσει στο νοσοκομείο Αγρινίου το διάστημα Αυγούστου 2018 – Οκτωβρίου 2021 και οι οποίοι κατηγορούνται για παράβαση καθήκοντος κατ’ εξακολούθηση επειδή δεν συνταγογραφούσαν ηλεκτρονικά τα παραπεμπτικά για εξετάσεις εντός του νοσοκομείου των ασθενών που προσέρχονταν στα Επείγοντα (χρησιμοποιούσαν μπλοκ για χειρόγραφη συνταγογράφηση που τους παρείχαν οι διοικητικές υπηρεσίες), με αποτέλεσμα, σύμφωνα με την κατηγορία, να ζημιωθεί το νοσοκομείο λόγω απώλειας εσόδων από τον ΕΟΠΥΥ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη και σήμερα, κατ’ ουσίαν, τα νοσοκομεία ΕΣΥ δεν αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ με βάση το πραγματικά παραγόμενο έργο τους. Η σχετική καταγγελία είχε γίνει από έναν πρώην διοικητή του νοσοκομείου την ημέρα της αποχώρησής του από τη θέση του. 

Το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας και η Ελληνική Αρχή Διαφάνειας στα πορίσματά τους αποτύπωναν την αδυναμία ηλεκτρονικής συνταγογράφησης παραπεμπτικών για εξετάσεις εντός του νοσοκομείου στα ΤΕΠ λόγω, μεταξύ άλλων, ελλείψεων στις υποδομές και στον εξοπλισμό των πληροφοριακών συστημάτων, της μη διασύνδεσής τους με τα εργαστήρια και της απουσίας γραμματειακής υποστήριξης και μηχανοργάνωσης για την έκδοση ηλεκτρονικών παραπεμπτικών. Αντιθέτως, το πόρισμα της ΕΔΕ που διέταξε η 6η ΥΠΕ επέρριπτε ευθύνες στους γιατρούς λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι λειτουργούσε το σύστημα, παραβλέποντας πορίσματα και καταθέσεις. Διενεργήθηκε αυτεπάγγελτη εισαγγελική έρευνα και τον περασμένο Αύγουστο η αρμόδια αντεισαγγελέας πρωτοδικών έκρινε ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις για δίωξη των γιατρών και έθεσε τη δικογραφία στο αρχείο, ενώ η αντεισαγγελέας εφετών είχε διαφορετική κρίση, με αποτέλεσμα 200 γιατροί να παραπεμφθούν σε δίκη τον προσεχή Ιανουάριο.