«Τρύπα» άνω του 1,8 δισ. ευρώ στα Ταμεία - Σε κίνδυνο οι συντάξεις

ΣΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΡΕΥΣΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ

Του Γιώργου Γάτου - ΗΜΕΡΗΣΙΑ

Με... άδεια ταμεία θα βρεθούν, μετά τις εκλογές, τα μεγαλύτερα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΟΓΑ κ.α.) και θα χρειάζονται τουλάχιστον 1,8 δισ. ευρώ -ή και περισσότερα αν δεν «πιαστούν» οι στόχοι για τα έσοδα, τα οποία ήδη υποχωρούν λόγω της προεκλογικής περιόδου- προκειμένου να είναι σε θέση να καταβάλουν, χωρίς περικοπές, τις συντάξεις στους συνταξιούχους.

Τα ελλείμματα των Ταμείων για το 2015 αποτυπώνουν οι τελικοί προϋπολογισμοί που ενέκρινε ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Γιάννης Βρούτσης, προβλέποντας για μεν τα Ταμεία τα οποία χορηγούν κύριες συντάξεις την υποχρεωτική «κάλυψη» των ταμειακών «ανοιγμάτων» είτε από διαθέσιμα είτε από πρόσθετη κρατική επιχορήγηση, για δε τα επικουρικά και όσα χορηγούν μερίσματα (όπως το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων) μειώσεις στις παροχές, με βάση τον συντελεστή βιωσιμότητας που ορίζει ο νόμος 4281/2014.

Κατάργηση πόρων

Στα ασφαλιστικά ταμεία που θα εμφανίσουν φέτος έλλειμμα περιλαμβάνεται και το ΕΤΑΑ (μηχανικών, δικηγόρων, υγειονομικών) ύστερα από την κατάργηση σειράς κοινωνικών πόρων που, έως και πέρυσι, αποτελούσαν βασική πηγή εσόδων.

Να σημειωθεί ότι λόγω της ύπαρξης αυξημένων κοινωνικών πόρων ο ν. 3863/10 εξαίρεσε το συγκεκριμένο Ταμείο από την «εγγυημένη» από το κράτος καταβολή της βασικής σύνταξης των 360 ευρώ (με βάση τα ισχύοντα, υποχρεούται να καταβάλει από ίδιους πόρους τη βασική σύνταξη που εγγυάται το κράτος σε όλα τα άλλα Ταμεία πλην του ΕΤΑΑ και του ΕΤΑΠ - ΜΜΕ). Το χρηματοδοτικό πρόβλημα των Ταμείων, όπως είναι γνωστό, προέκυψε μετά την κρίση και «γιγαντώθηκε» στη διάρκεια της παρατεταμένης ύφεσης ως αποτέλεσμα της μείωσης των εσόδων από εισφορές (λόγω της αύξησης της ανεργίας, της μείωσης των μισθών και της κρατικής επιχορήγησης) και των αυξημένων αναγκών για πληρωμές των «παλαιών» αλλά και των «νέων» συντάξεων.

Tο άνοιγμα 

Το πραγματικό «άνοιγμα» των Ταμείων, ακόμη κι αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις των προϋπολογισμών και «ανακάμψουν» τα έσοδα από τις ρυθμίσεις των οφειλών μετά τις εκλογές, εκτιμάται ότι θα είναι ακόμη μεγαλύτερο αν συνυπολογιστούν οι δεκάδες χιλιάδες συντάξεις που εκκρεμούν και είναι σε καθυστέρηση έκδοσης. Κάνοντας «απαγορευτικές» τις όποιες παροχές αν δεν εξασφαλιστούν πρόσθετοι πόροι...

Τα ελλείμματα ανά ταμείο

Το ΙΚΑ θα έχει φέτος το μεγαλύτερο έλλειμμα -735,7 εκατ. ευρώ, αντί 942 εκατ. ευρώ που είχε υπολογίσει το Ταμείο- με βάση τον τελικό προϋπολογισμό που ενέκρινε το υπουργείο, προβλέποντας 100 εκατ. ευρώ επιπλέον έσοδα από εισφορές. Ο κλάδος σύνταξης θα έχει έλλειμμα 697,8 εκατ. ευρώ (έσοδα 9,849 δισ. ευρώ και έξοδα 10,547 δισ. ευρώ) και ο λογαριασμός παροχών σε χρήμα έλλειμμα 37,952 εκατ. ευρώ, που, σύμφωνα με την απόφαση, «θα πρέπει να καλυφθούν από ταμειακά διαθέσιμα».

Υστερα από την τροποποίηση που έγινε μέσα σε λίγες ημέρες μετά την υποβολή του (λόγω της εκτίμησης ότι θα εισρεύσουν λιγότερα έσοδα από εισφορές στον τομέα ασφάλισης των ναυτικών και τουριστικών πρακτόρων και θα απαιτηθούν ελαφρώς μεγαλύτερες δαπάνες για συντάξεις στον ΟΑΕΕ), ο τελικός προϋπολογισμός του Ταμείου των ελεύθερων επαγγελματιών και εμπόρων προβλέπει συνολικό έλλειμμα 556,1 εκατ. ευρώ. Το έλλειμμα του κλάδου σύνταξης του ΟΑΕΕ θα είναι 539,1 εκατ. ευρώ, του ΤΑΝΤΠ 4,7 εκατ. ευρώ, του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης αρτοποιών 3,3 εκατ. ευρώ και του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης των πρατηριούχων υγρών καυσίμων 9 εκατ. ευρώ.

Το άλλοτε «ισχυρό» Ταμείο των μηχανικών, δικηγόρων, συμβολαιογράφων και υγειονομικών (το ΕΤΑΑ) προϋπολογίζει έλλειμμα 234,1 εκατ. ευρώ. Στο... κόκκινο θα είναι φέτος οι κλάδοι σύνταξης μηχανικών και εργοληπτών δημοσίων έργων με έλλειμμα 214,1 εκατ. ευρώ (789,4 εκατ. ευρώ έσοδα από εισφορές και 1 δισ. ευρώ έξοδα), των νομικών με «άνοιγμα» 19,1 εκατ. ευρώ (έσοδα 258,1 εκατ. ευρώ και έξοδα 277,2 εκατ. ευρώ) και ο τομέας επικουρικής ασφάλισης των δικηγόρων με έλλειμμα 843.600 ευρώ.

Το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων προβλέπει έλλειμμα 226,9 εκατ. ευρώ για φέτος (έσοδα 584,5 εκατ. ευρώ και έξοδα 811,5 εκατ. ευρώ) και την κάλυψή του από τυχόν ταμειακά διαθέσιμα και από τη μείωση των μερισμάτων σύμφωνα με τον συντελεστή βιωσιμότητας, σε εφαρμογή του νόμου 4281/2014 (άρθρο 220).

Τέλος, έλλειμμα άνω των 60 εκατ. ευρώ προβλέπει ο προϋπολογισμός που έχει υποβάλει για έγκριση στο υπουργείο η διοίκηση του ΟΓΑ.

Πλεόνασμα στο ενιαίο επικουρικό ταμείο

Πλεονασματικό κατά 124,4 εκατ. ευρώ εμφανίζεται, παρά τις αντίθετες προβλέψεις που είχαν γίνει το 2014, το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης. Σύμφωνα με τον τελικό προϋπολογισμό, το ΕΤΕΑ αναμένει να εισπράξει φέτος έσοδα 4,287 δισ. ευρώ και να δαπανήσει (κυρίως για πληρωμές συντάξεων) 4,162 δισ. ευρώ. Οι προβλέψεις αυτές, εφόσον επιβεβαιωθούν, απομακρύνουν τον κίνδυνο νέας μείωσης των επικουρικών συντάξεων που καταβάλλει το Ταμείο σε 1.079.842 συνταξιούχους. Οι επικουρικές συντάξεις του ΕΤΕΑ είχαν μειωθεί πέρυσι κατά 5,2%, ενώ στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης είχαν προβλέψει ότι φέτος θα γίνει και δεύτερη μείωση, της τάξης του 10%.