Δώρο άδωρο οι ρυθμίσεις για τους ελεύθερους επαγγελματίες

Του Δημήτρη Κατσαγάνη - Capital

Θεσπίστηκαν ως μέτρα διευκόλυνσης από την κυβέρνηση, αλλά στην πράξη αφορούν ελάχιστους. Ο λόγος για τις "ελαφρύνσεις χρεών" τις οποίες προωθεί αυτή την περίοδο το υπ. Εργασίας προκειμένου να διευκολύνει τους αυτοαπασχολούμενους από τα βάρη που έχουν συσσωρευτεί.

Οι ασφυκτικοί, όμως, όροι τους οποίους προβλέπουν τα μέτρα αυτά αποκλείουν πρακτικά τους δυνάμει δικαιούχους τους.

Έτσι, για παράδειγμα, για να ενταχθεί κάποιος οφειλέτης στην περιβόητη ρύθμιση των 120 δόσεων με στόχο την τμηματική εξόφληση οφειλών στα Ταμεία, πρέπει να πληροί 6 διαφορετικά περιουσιακά κριτήρια για αντίστοιχες κλίμακες οφειλών.

Όσον αφορά τους συγκεκριμένους όρους της δυνατότητας πλήρους διαγραφής ασφαλιστικών οφειλών –που είναι και το σημαντικότερο θέμα για τους ελεύθερους επαγγελματίες– αυτοί θα αποσαφηνισθούν με μελλοντικές "κατά περίπτωση" υπουργικές αποφάσεις, καθιστώντας –για την ώρα– ανενεργό το εν λόγω μέτρο.

Εξάλλου, για να λάβει ένας αυτοαπασχολούμενος μηχανικός γιατρός ή δικηγόρος (ασφαλισμένος στο τέως ΕΤΑΑ) "επίδομα ανεργίας" θα πρέπει να πληροί ένα τριπλό πλέγμα κριτηρίων εισοδήματος (επαγγελματικό, συνολικό ατομικό, οικογενειακό) και, παράλληλα, να μη χρωστά ούτε σεντ στα ταμεία. Αναλυτικά οι προβλέψεις έχουν ως ακολούθως:

Ρύθμιση 120 δόσεων: Στενά περιουσιακά κριτήρια

Το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, όπως ρητά αναφέρεται σε εγκύκλιο την οποία εξέδωσε την περασμένη εβδομάδα (πέραν άλλων λόγων), δεν προτείνει ρυθμίσεις χρεών που δημιουργήθηκαν έως 31 Δεκεμβρίου 2017 (σε έως 120 δόσεις ), εφόσον η συνολική αξία της περιουσίας του οφειλέτη και τυχόν συνοφειλέτη - συνοφειλετών που υπέβαλαν την αίτηση από κοινού με τον οφειλέτη, ανά περίπτωση οφειλής, ξεπερνά τα ποσά της δεύτερης του ακόλουθου πίνακα:

Ύψος προς ρύθμιση οφειλής	Ανώτατη αξία περιουσίας
0-20.000 ευρώ	Δεν προβλέπεται κανένα πλαφόν
20.000,01 ευρώ – 50.000 ευρώ	25πλασιο της προς ρύθμιση οφειλής (σ.σ. Από 500.000 ευρώ έως 1.250.000 ευρώ)
50.000,01 ευρώ – 62.500 ευρώ	1.250.001 ευρώ
62.500,01 ευρώ – 200.000 ευρώ	20πλάσιο της προς ρύθμιση οφειλής (σ.σ. Από 1.250.020 ευρώ έως 4.000.000 ευρώ)
200.000,01 ευρώ – 266.666,67 ευρώ	Δεν πρέπει να ξεπερνά 4.000.000 ευρώ
266.666,68 ευρώ και άνω	15πλάσιο της προς ρύθμιση οφειλής (σ.σ. πάνω από 4.000.000 ευρώ)

Έτσι, για παράδειγμα, ένας επαγγελματίας που χρωστά 35.000 ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά η αξία της περιουσίας του ανέρχεται σε 880.000 ευρώ, με άλλα λόγια η αξία της περιουσίας του ξεπερνά το ανώτατο όριο (25 Χ 35.000 ευρώ = 875.000 ευρώ ) το οποίο προβλέπει η σχετική εγκύκλιο του ΚΕΑΟ, δεν εντάσσεται στη ρύθμιση και τη χάνει.

Ο εν λόγω επαγγελματίας θα μπορούσε να ενταχθεί στη ρύθμιση των 120 δόσεων εφόσον η αξία της περιουσίας του δεν ξεπερνούσε τα 875.000 ευρώ.

Διαγραφές οφειλών ασφαλισμένων σε δύο Ταμεία

Δεν έχουν αποσαφηνισθεί οι όροι. Η διάταξη που έχει νομοθετηθεί δίνει τη δυνατότητα διαγραφής ασφαλιστικών οφειλών παράλληλα ασφαλισμένων. Ωστόσο, οι ενδεχόμενες αυτές διαγραφές θα γίνονται "κατά περίπτωση" που προς το παρόν παραμένουν... άγνωστες.

Οι ακριβείς όροι και οι προϋποθέσεις τους θα καθορισθούν το επόμενο διάστημα, αφού πρώτα "ομαδοποιηθούν" οι περιπτώσεις των οφειλετών.

Όπως δήλωσε η υπ. Εργασίας, κυρία Έφη Αχτσιόγλου, η σχετική διαδικασία προβλέπει "ότι θα έρχεται ο ασφαλισμένος, θα υποβάλλει την αίτηση και θα εξηγεί, όπως λέει ο νόμος, γιατί θεωρεί ότι δεν οφείλει κάποια ασφαλιστική οφειλή, θα γνωμοδοτεί το Συμβούλιο Κοινωνικής Ασφάλισης και ο αρμόδιος υπουργός θα βγάζει υπουργική απόφαση όπου θα ομαδοποιεί αυτές τις περιπτώσεις για να λύνει αυτά τα προβλήματα. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε μεγαλύτερη περιπτωσιολογία από ό,τι εάν πηγαίναμε να θεσπίσουμε έναν συγκεκριμένο κανόνα".

Σημειώνεται πως η εν λόγω διάταξη προβλέπει, κατ' άλλα, πλήθος "κανόνων" προκειμένου να διαγραφούν χρέη επαγγελματιών που είναι ασφαλισμένοι ταυτόχρονα στον τέως ΟΑΕΕ, πέραν άλλων φορέων.

Πρώτος βασικός κανόνας στην περίπτωση αυτή είναι ότι η εν λόγω δυνατότητα θα αφορά μόνο χρέη που γεννήθηκαν έως 31 Δεκεμβρίου 2016 αποκλείοντας έτσι χρέη που γεννήθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2017 βάσει του νέου συστήματος εισφορών.

Ο δεύτερος βασικός "κανόνας" είναι πως πρέπει να δημιουργείται... "εύλογη αμφιβολία" για τις οφειλές αυτές και η "εύλογη αμφιβολία" μπορεί να αποδεικνύεται "ενδεικτικά" (όπως ρητά αναφέρεται στην εν λόγω διάταξη) εφόσον υπάρχει:

- Δικαστική απόφαση υπέρ του ασφαλισμένου οφειλέτη.

- Αντίθετες δικαστικές αποφάσεις επί του ιδίου δυσχερώς ερμηνευόμενου νομικού θέματος.

- Προηγούμενη μακρόχρονη πρακτική της διοίκησης συνεπεία της οποίας είχε δημιουργηθεί στα υπόχρεα πρόσωπα η πεποίθηση περί μη υπαγωγής στην ασφάλιση.

- Διαφορετικές οδηγίες επί του ιδίου θέματος από τη διοίκηση.

- Πλήρης ασφάλιση από μισθωτή ή μη μισθωτή απασχόληση κατά την ίδια χρονική περίοδο, για την οποία έχουν καταλογιστεί εισφορές από φορέα ασφάλισης μισθωτών ή μη μισθωτών.

Επίδομα ανεργίας: Τρία αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια

Με υπουργική απόφαση προχώρησε, επίσης, η αποσαφήνιση των όρων για την καταβολή επιδομάτων ανεργίας στους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς, γιατρούς και δικηγόρους.

Σε σχέση με την απόφαση –πέραν του πρωτοφανούς ασφυκτικού πλέγματος εισοδηματικών κριτηρίων– πρέπει να τονισθούν δύο σημαντικές αλλαγές.

Καταρχήν είναι για πρώτη φορά που δίνεται ασφαλιστικό επίδομα (δηλ. επίδομα για το οποίο έχει καταβάλλει κάποιος εισφορές) λαμβάνοντας υπόψη εισοδηματικά κριτήρια. Το δεύτερο "ατόπημα" του υπουργείου Εργασίας είναι πως αποκλείονται από το σχετικό επίδομα οι έμποροι, βιοτέχνες και γενικότερα οι ασφαλισμένοι του τέως ΟΑΕΕ (σ.σ. ΤΕΒΕ, ΤΑΕ κ.λπ.) που κατέβαλαν εισφορές υπέρ του ΟΑΕΔ !

Πιο αναλυτικά, για τη χορήγηση του εν λόγω επιδόματος απαιτείται –μεταξύ άλλων– ταυτόχρονα:

- Το ετήσιο καθαρό ατομικό φορολογητέο εισόδημα του δικαιούχου από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το φορολογικό έτος που προηγείται του έτους υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος να μην ξεπερνά το 60% του ποσού που αντιστοιχεί στον βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών (σ.σ. 60% Χ 586 Χ 12 + 4.219 ευρώ). Επιπρόσθετα, ο δικαιούχος να μην έχει ασκήσει επαγγελματική δραστηριότητα κατά το εξάμηνο που προηγείται του μήνα που υποβάλλεται η αίτηση για τη χορήγηση του βοηθήματος.

- Το συνολικό ατομικό καθαρό εισόδημά του από οποιαδήποτε πηγή των 2 φορολογικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης να μην υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των 20.000 ευρώ.

- Το συνολικό οικογενειακό καθαρό εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο φορολογικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης να μην υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των 30.000 ευρώ.