Έχουν περάσει πάνω από 2 χρόνια από την εμφάνιση των ελλείψεων σε αντιδραστήρια για τις εξετάσεις μέτρησης ιικού φορτίου και γονοτυπικής αντοχής. Όλο αυτό το διάστημα το Υπουργείο Υγείας έχει πολλαπλώς «δεσμευτεί» ότι το θέμα θα λυθεί. Δεσμεύσεις, όμως, που αποδεικνύονται «λόγια του αέρα», αφού η κατάσταση παραμένει αμετάβλητη. Όταν, δε, ο Συνήγορος του Πολίτη χαρακτηρίζει τη συνεργασία με το Υπουργείο «κακή», τότε το πρόβλημα λαμβάνει σοβαρότερες διαστάσεις. Μοναδική ελπίδα η δέσμευση ΕΟΠΥΥ για τη δημιουργία ανώνυμης πλατφόρμας συνταγογράφησης παραπεμπτικών.
Όπως αναφέρθηκε σε συνέντευξη τύπου που διοργάνωσε ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή», το πρόβλημα έχει δύο παραμέτρους. Από τη μια είναι η αδυναμία υλοποίησης των διαγωνισμών για την προμήθεια των αντιδραστηρίων, παρότι τα χρήματα έχουν εντοπιστεί. Από την άλλη, είναι η αδυναμία προστασίας των ευαίσθητων δεδομένων υγείας των ασθενών, κατά τη διαδικασία που απαιτείται για τη συνταγογράφηση και εκτέλεση της εξέτασης στον ιδιωτικό τομέα.
«Πρόκειται για ζωή σε αναμονή», είπε ο Αντ. Παπάζογλου, Υπεύθυνος Ενδυνάμωσης της «Θετικής Φωνής», δηλαδή ο άνθρωπος που μιλάει πρώτος με τους οροθετικούς που απευθύνονται στο Σύλλογο. Όπως εξήγησε, το όφελος των νέων θεραπειών, που καθιστούν τον ιό μη ανιχνεύσιμο, εκμηδενίζουν την πιθανότητα μετάδοσης και αυξάνουν στα όρια του γενικού πληθυσμού το προσδόκιμο ζωής των οροθετικών, στην πράξη χάνεται αφού οι φορείς δεν μπορούν να εξεταστούν για να διαπιστώσουν αν η θεραπεία αποδίδει ή όχι. Για τους οροθετικούς η αδυναμία της Πολιτείας να αναλάβει τις ευθύνες της μεταφράζεται ανασφάλεια. Χιλιάδες οροθετικά άτομα αγωνιούν για την κατάσταση της υγείας τους και για την αποτελεσματικότητα της αντιρετροϊκής αγωγής που λαμβάνουν, ενώ οι γιατροί αναγκάζονται να ξεκινούν θεραπεία σε ασθενείς χωρίς να έχει προηγηθεί η διενέργεια των απαραίτητων εξετάσεων. Σε τελική ανάλυση, τίθεται εν αμφιβόλω η προσπάθεια της χώρας να ελέγξει τη νόσο και να διασφαλίσει τη Δημόσια Υγεία.
ΑΜΚΑ
Η απουσία αντιδραστηρίων στο δημόσιο τομέα θα μπορούσε να έχει απορροφηθεί εν μέρει από τον ιδιωτικό. Ωστόσο, εδώ ελλοχεύει ένας πραγματικός κίνδυνος για τους οροθετικούς, αφού η εμφάνιση του ΑΜΚΑ τους σε ένα παραπεμπτικό για εξέταση, συνδέει το όνομα τους με τη νόσο και τους αφήνει έκθετους σε διακρίσεις. Περιπτώσεις που αυτά τα στοιχεία διέρρευσαν αναφέρθηκαν στη συνέντευξη τύπου, με χαρακτηριστική περίπτωση ενός οροθετικού στην Κοζάνη, όπου ο Φαρμακοποιός της γειτονιάς είδε την εξέταση, χάρη στο ΑΜΚΑ που χρησιμοποιήθηκε στο παραπεμπτικό και έσπευσε να ρωτήσει τον πατέρα του για την κατάσταση της υγείας τους…
Βασικό αίτημα της «Θετικής Φωνής», είναι λοιπόν να βρεθεί τρόπος διασφάλισης της ανωνυμίας και του απορρήτου και να νομοθετηθεί η διεύρυνση της δυνατότητας αποζημίωσης της εξέτασης μέτρησης ιικού φορτίου σε ιδιωτικά διαγνωστικά και για τους ανασφάλιστους. Πάντως, σε ό,τι αφορά την ανωνυμία, σύμφωνα με τον Πρόεδρο της «Θετικής Φωνής», Ν. Δέδε, ο ΕΟΠΥΥ, δια στόματος Σ. Μπερσίμη, δεσμεύτηκε ότι έως τέλη Ιουνίου θα είναι έτοιμη πλατφόρμα συνταγογράφησης παραπεμπτικών, που θα διασφαλίζει την ανωνυμία.
Αντιδραστήρια
Τα προβλήματα εκτεταμένων ελλείψεων αντιδραστηρίων για τη διενέργεια εξετάσεων μέτρησης ιικού φορτίου και γονοτυπικής αντοχής στα δημόσια νοσοκομεία ξεκίνησαν πάνω από 2 χρόνια πριν. Σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης του ζητήματος, το ΚΕΕΛΠΝΟ ανακοίνωσε, το Φεβρουάριο 2017, ότι προχωρά στη σύναψη προγραμματικής σύμβασης συνεργασίας με τα τέσσερα Κέντρα Αναφοράς. Ωστόσο ελάχιστα άλλαξε η εικόνα της κατάστασης, αφού στο επόμενο διάστημα οι συμβάσεις υπογράφονται, ωστόσο τα πανεπιστημιακά εργαστήρια υποχρεούνται και αυτά με τη σειρά τους να διενεργήσουν χρονοβόρους μειοδοτικούς διαγωνισμούς.
Το Μάρτιο 2017 το Κέντρο Αναφοράς Ρετροϊών της Αθήνας παραδέχεται σε αναφορά του προς το Συνήγορο του Πολίτη πως «υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις στην προμήθεια αντιδραστηρίων ελέγχου HIV-RNA» ήδη από το Σεπτέμβριο του 2015, όταν «εκκρεμούσαν 2.500 βιολογικά δείγματα και ο χρόνος διεκπέραιωσης ήταν τουλάχιστον 100 ημέρες». Στην ίδια αναφορά το ΕΚΑΡ σημειώνει πώς «έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες προκήρυξης διεθνούς μειοδοτικού διαγωνισμού προμήθειας αντιδραστηρίων». Ένα χρόνο μετά, ο διαγωνισμός βρίσκεται ακόμη σε φάση προετοιμασίας… 
Σήμερα, όπως ανέφερε ο Υπεύθυνος Επικοινωνίας της Θετικής Φωνής, Γ. Τσιακαλάκης, στο Κέντρο Αναφοράς Ρετροϊών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών δεν διεξάγονται μετρήσεις ιικού φορτίου τα τελευταία 2 χρόνια, εκτός από μερικές εξαιρετικές περιπτώσεις, υπό ειδικές συνθήκες. Η διαδικασία του διαγωνισμού ξεκίνησε για το εν λόγω κέντρο αναφοράς στα τέλη του 2016, αλλά παραμένει άγνωστο γιατί δεν προχωρά.
Στο Κέντρο Αναφοράς της ΕΣΔΥ, όλους τους προηγούμενους μήνες δεν διεξάγονται εξετάσεις, με τους υπεύθυνους να μην προβλέπουν σύντομα αγορά αντιδραστηρίων, ενώ αναμένουν, άγνωστο πότε, χρηματοδότηση από το ΚΕΕΛΠΝΟ, καθώς η προηγούμενη έχει λήξει.
Στο Κέντρο Αναφοράς του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Ρίου, πρόσφατα πήραν αντιδραστήρια, εκτιμούν όμως πως θα συνεχίσουν να έχουν έως το τέλος του έτους.
Στο Κέντρο Αναφοράς του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κατάφεραν να εξασφαλίσουν κάποιο μικρό αριθμό αντιδραστηρίων, που τους εξασφαλίζουν κάποιες εβδομάδες ή ίσως και μήνες. Πριν από αυτό είχαν μήνες να διεξάγουν εξετάσεις και μετά την εξάντληση των τωρινών αντιδραστηρίων άγνωστο είναι πότε θα γίνει ο επόμενος διαγωνισμός και πόσους μήνες θα σταματήσουν εκ νέου την εν λόγω δραστηριότητα.
Το «γαϊτανάκι» της αδιαφορίας
Ίσως η πιο ανησυχητική αναφορά στη σημερινή συνέντευξη τύπου προήλθε από την Ειρήνη Κυριακάκη, Ειδική Επιστήμονας του Συνηγόρου του Πολίτη. Ο φορέας ενεπλάκη για πρώτη φορά το Μάρτιο 2017, με πρωτοβουλία της «Θετικής Φωνής», ζητώντας από όλα τα μέρη απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα για τις ενέργειες που θα ληφθούν για την αποκατάσταση του προβλήματος, στο πλαίσιο αναφοράς που συνέταξε πως Αριστοτέλους, ΚΕΕΛΠΝΟ και Κέντρα Αναφοράς. Απαντήσεις, όπως αναφέραμε, έλαβε μόνο από ΕΣΔΥ και ΕΚΠΑ. Απεστάλησαν από το Συνήγορο νέο υπόμνημα (12/7/2017) και άλλες δύο νέες αναφορές στους ίδιους φορείς (1/11/2017 και 3/2018) για τα οποία δεν έλαβε ποτέ απάντηση…
«Η συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και το ΚΕΕΛΠΝΟ είναι πολύ κακή», δήλωσε ξεκάθαρα η κ. Κυριακάκη, σημειώνοντας πως δεν αντιστοιχεί με τη σοβαρότητα του θέματος. Για αυτό το λόγο και ο Συνήγορος του Πολίτη δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει την έρευνα του και δεν είχε επικαιροποιημένα στοιχεία για την έκταση του προβλήματος ή το επίπεδο ανταπόκρισης της πολιτείας, που «προφανώς σε αυτή την περίπτωση δεν έχει ανταποκριθεί», τόνισε.
Βέβαια, από τις 8 Ιουλίου 2016 όταν και απεστάλη η πρώτη επιστολή στον πρόεδρο του ΚΕΕΛΠΝΟ, Θ. Ρόζενμπεργκ, με κοινοποίηση και στον Υπουργό Υγείας, στην οποία επισημαίνεται το πρόβλημα της έλλειψης, ζητώντας την άμεση ανάληψη πρωτοβουλίας για την επίλυση του έως σήμερα έχουν μεσολαβήσει πολλαπλά δελτία τύπου, επιστολές, συναντήσεις και διαβεβαιώσεις και υποσχέσεις χωρίς αντίκρυσμα.
Εκτός από τα παραπάνω, αξίζει να αναφέρουμε μερικά ακόμη από αυτά:
12 Νοεμβρίου 2016, το Υπουργείο Υγείας δημοσιεύει δελτίο τύπου με το οποίο προαναγγέλλει άμεση διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού για την προμήθεια αντιδραστηρίων. Ο διαγωνισμός δεν έγινε ποτέ. Ανακοινώνει επίσης την άμεση παραγγελία αντιδραστηρίων για την κάλυψη των τρεχουσών αναγκών. Και η συγκεκριμένη δέσμευση μένει ανεκπλήρωτη.
1 Δεκεμβρίου 2016, σε συνέντευξη τύπου με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα AIDS., που διοργανώνει η «Θετική Φωνή» ο κ. Ρόζενμπεργκ δεσμεύεται για την άμεση επίλυση του ζητήματος.
19 Δεκεμβρίου 2016, το ΚΕΕΛΠΝΟ σε επίσημη απάντησή του στην αναφορά του Συνηγόρου του Πολίτη σημειώνει πως «έχει προβεί σε απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να συνεχίσουν τα εργαστήρια να πραγματοποιούν τις εξετάσεις και να αντιμετωπιστούν τα όποια προβλήματα οφείλονται στις ελλείψεις αντιδραστηρίων».
20 Δεκεμβρίου 2016, ο Γ.Γ. Δημόσιας Υγείας Γ. Μπασκόζος, σε ομιλία του στην ειδική συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, παραδέχεται πως «η πολιτεία οφείλει να διασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία των εργαστηρίων που είναι αρμόδια για την διεξαγωγή εξετάσεων, τόσο για την διάγνωση όσο και για την παρακολούθηση των ατόμων αυτών. Έχουμε όμως πλήρη επίγνωση και δεσμεύομαι επειδή και του χρόνου -εδώ θα είμαστε να τα ξανασυζητήσουμε- θα έχουμε να πούμε πράγματα για όλους αυτούς τους τομείς».
23 Μαΐου 2017, ο Υπουργός Υγείας, απαντώντας σε ερώτηση στη Βουλή, δεσμεύεται δημόσια για την άμεση εξεύρεση λύσης αναφέροντας ότι «οι διαδικασίες έχουν ολοκληρωθεί με δύο Κέντρα Αναφοράς HIV/AIDS, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και προχωράνε με τα άλλα δύο εργαστήρια».
14 Σεπτεμβρίου 2017, ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ, Θ. Ρόζενμπερκ, σε ομιλία του, υποστηρίζει ότι το πρόβλημα των ελλείψεων έχει ήδη αντιμετωπιστεί.
Τελευταίο επεισόδιο σε αυτό την Οδύσσεια, 28η Μαρτίου 2018 όταν και η «Θετική Φωνή» αποστέλλει νέα επιστολή προς το Υπουργείο Υγείας απαιτώντας την ανάληψη πολιτικής πρωτοβουλίας. Το μείζον ζήτημα της έλλειψης αντιδραστηρίων για τις εξετάσεις των οροθετικών ατόμων συμπληρώνει ήδη δύο χρόνια αναποτελεσματικότητας και ανεκπλήρωτων δεσμεύσεων.
«Τόσο το Υπουργείο Υγείας, όσο και το ΚΕΕΛΠΝΟ έχουν κατ’ επανάληψη δεσμευθεί για την αποκατάσταση της πρόσβασής μας στις εξετάσεις, χωρίς όμως αποτέλεσμα, μέχρι στιγμής», δήλωσε και κ. Δέδες. Όπως τονίστηκε, λοιπόν, είναι απαραίτητο:
Εξεύρεση λύσης για την άμεση προμήθεια αντιδραστηρίων έως την περάτωση των διεθνών μειοδοτικών διαγωνισμών του ΚΕΕΛΠΝΟ και των Κέντρων Αναφοράς. Η διαφάνεια και η χρηστή διαχείριση των οικονομικών πόρων πρέπει να αποτελούν αναγκαίες παραμέτρους της λειτουργίας του εθνικού συστήματος υγείας, όχι όμως σε βάρος της υγείας και της ζωής των πολιτών.
Άμεση και αξιόπιστη εκτίμηση των πραγματικών αναγκών των Κέντρων Αναφοράς σε αντιδραστήρια και έγκαιρη χρηματοδότησή τους από το ΚΕΕΛΠΝΟ, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή ροή προμηθειών.
Νομοθέτηση της διεύρυνσης της δυνατότητας αποζημίωσης της εξέτασης για τη μέτρηση ιικού φορτίου σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., εκτός από τους ασφαλισμένους και για τους ανασφάλιστους συμπολίτες μας, με ταυτόχρονη διασφάλιση της ανωνυμίας και του απορρήτου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου