Πόρισμα καταπέλτης για την κατασπατάληση πόρων στον Ερυθρό Σταυρό

Άννα Παπαδομαρκάκη

- Healthmag.gr

Ολοκληρώθηκε έκθεση ορκωτών ελεγκτών για την κακοδιαχείριση των πόρων και κληροδοτημάτων του Οργανισμού τη δεκαετία 2002-2012

Κακοδιαχείριση, σπατάλη πόρων και δαπάνες άσχετες προς το φιλανθρωπικό έργο του Ερυθρού Σταυρού, διαμορφώνουν δυσοίωνο μέλλον για τον οργανισμό, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση ορκωτών ελεγκτών για τη διαχείριση που άσκησε η προηγούμενη διοίκηση του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.

Η προσέλκυση πόρων φαντάζει αδύνατη, όχι μόνο λόγω της δεδομένης οικονομικής συγκυρίας, αλλά και λόγω της αρνητικής δημοσιότητας που πήραν τα θέματα διοίκησης του ΕΕΣ, τα τελευταία χρόνια.

Οι ελεγκτές, επισημαίνουν όμως ότι παρά τα όποια προβλήματα έχουν παρατηρηθεί, επιβάλλεται η ενδυνάμωση των οικονομικών και ανθρώπινων πόρων του ΕΕΣ, εξαιτίας της ανθρωπιστικής κρίσης στην οποία βρισκόμαστε, στη βάση της ανιδιοτελούς προσφοράς και του εθελοντισμού, όπως προβλέπεται από το καταστατικό του, σε πλήρη συμμόρφωση προς το εθνικό και διεθνές δίκαιο.

Αναλυτικά, σε ότι αφορά την ρευστότητα και την υπερχρέωση του ΕΕΣ, οι ελεγκτές σημειώνουν πως τα τελευταία χρόνια, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ρευστότητας, που εν μέρει οφείλονται στην κακή διαχείριση των πόρων του, με αποτέλεσμα να παρουσιάζει δυσχέρεια στο να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, ώστε να είναι σε θέση να εκπληρώσει με επάρκεια τους υψηλού επιπέδου καταστατικούς του σκοπούς και τη φιλανθρωπική του αποστολή.

Ο έλεγχος, έδειξε αλόγιστη σπατάλη πόρων και πληθώρα δαπανών, οι οποίες ήταν μη παραγωγικές, και δεν καθώς δεν αφορούσαν την εκπλήρωση φιλανθρωπικών δράσεων, δεν θα έπρεπε να έχουν καταβληθεί. Παράδειγμα είναι η επένδυση στην εκκαθαρισθείσα θυγατρική "Γαιογνώμων ΑΕ", που προκάλεσε στον ΕΕΣ 1,1 εκ. ευρώ ζημιά.

Επίσης, το μισθολογικό κόστος από το 2002 - 2012, κυμαινόταν στο 80% των λογιστικών εσόδων τουΕΕΣ, με συνέπεια την ανεπάρκεια πόρων για κάλυψη λειτουργικών αναγκών και φιλανθρωπικών σκοπών. Οι ανορθολογικές δαπανες προσωπικού, συνέβαλαν στη δημιουργία ελλειμμάτων, που χρηματοδοτήθηκαν από "εσωτερικό δανεισμό" , μέσω της χρήσης σημαντικών και πολύτιμων χρηματικών πόρων από τις δωρεές και τα κληροδοτήματα, όπως και από ταμειακές διευκολύνσεις που χορηγήθηκαν από το Ίδρυμα Ερρίκος Ντυνάν για την εξόφληση των οφειλομένων ασφαλιστικών εισφορών του ΕΕΣ.

Στο τέλος του 2012, οι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις του ΕΕΣ, ξεπερνούσαν τα 40 εκ. ευρώ, από τα οποία τα 25 εκ. αφορούσαν συσσωρευμένες υποχρεώσεις έναντι κληροδοτημάτων και δωρεών ή επιχορηγήσεων. 

Από την άλλη πλευρά, τα αποθέματα και οι απαιτήσεις είναι αμφίβολο αν μπορούν να ανακτηθούν ή να ρευστοποιηθούν.

Έτσι, σημειώνουν οι ελεγκτές, "διαμορφώνεται ένα δυσμενές πλαίσιο λειτουργίας του ΕΕΣ, με αρνητικό κεφάλαιο κινήσεως, που εγείρει σημαντική αβεβαιότητα για την εύρυθμη και ομαλή συνέχιση των δραστηριοτήτων του Σωματείου, αν δεν εξασφαλιστούν οι αναγκαίοι πόροι στο προσεχές μέλλον".

Σε άλ-λο σημείο της έκθεσης, οι ελεγκές υπογράμμισαν την ανεπαρκέστατη μηχανογράφηση των υπηρεσιών του ΕΕΣ, καθώς δεν διαθέτει ολοκληρωμένο και εύχρηστο σύστημα μηχανογραφικής υποστήριξης, για παρακολούθηση των διοικητικών και λειτουργικών δραστηριοτήτων του, για τον έλεγχο των περιουσιακών του στοιχείων, για τον έλεγχο εσόδων - εξόδων, ώστε να προσδιορίζεται η χρηματοοικονομική του επίδοση.

Έτσι, δεν εκπλήρωνε τις υποχρεώσεις του στην κατάρτιση προϋπολογισμού, απολογισμού εναντι των εθνικών αρχών ή αναφορές για τα κληροδοτήματα, ούτε αναφορές στο Διεθνή Ερυθρό Σταυρό για την επιχειρησιακή του δράση στη χώρα μας.

Παράλληλα διαπιστώθηκε απουσία συστήματος εσωτερικού ελέγχου και ελλιπής λογιστική οργάνωση, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η προληψη ή αποκάλυψη ανακριβειών που οφείλονταν σε λάθος ή απάτη. Δεν υπάρχει ταυτόχρονα, αναλυτικό ιστορικό αρχείο με αξιόπιστα στοιχεία για μεταβολές στα πάγια περιουσιακά στοιχεία και στα κληροδοτήματα.

Επίσης παρατηρήθηκε αδυναμία ορθής λογιστικής καταχώρησης και συστηματικής παρακολούθησης, ενώ βασικές λογιστικές εργασίες οπως η απογραφή παγίων στοιχείων και αποθεμάτων, δεν πραγματοποιούνταν σε τακτική βάση, οπότε παραμένουν άγνωστα τα περιουσιακά στοιχεία.

Η αδυναμία παρακολούθησης, εκτείνεται μέχρι και στα τραπεζικά και ταμειακά υπόλοιπα, καθώς όπως σημειώνεται " δεν κατέστη εφικτό να επιβεβαιωθεί η ακρίβεια και πληρότητα των ταμειακών υπολοίπων και συναλλαγών, καθώς και των τραπεζικών λογαριασμών που διατηρεί το Σωματείο".

Σε οτι αφορά τη διαχείριση των οικονομικών πορων, επισημαίνεται πως "ο προσδιορισμός της αξίας των παγίων, οικόπεδα, κτίρια, εξοπλισμός, δεκαι κυκλφοορούντων στοιχείων (αποθέματα, απαιτήσεις διαθέσιμα), του ισολογισμού, δεν είναι αξιόπιστος.

Δεν έχει επιτευχθεί η πρέπουσα αξιοποίηση των ιδιόκτητων και των διαχειριζόμενων ακινήτων τωνκληροδοτημάτων, με αποτέλεσμα οι πρόσοδοι να είναι ανεπαρκείς ή προβληματικές.

Από την επισκόπηση της διαχρονικής μεταβολής των κληροδοτημάτων που ελέγχθηκαν, εντοπίστηκε οικονομικό έλλειμμα 16,6 εκ. ευρώ στο τέλος του 2013, και απότον έλεγχο δείγματος δωρεών, έλλειμμα 1,966 εκ. ευρώ.

Τέλος, διαπιστώθηκε αναξιοποίητο ανθρώπινο δυναμικό, κατανεμημένο ανομοιογενώς, χωρίς να δίνεται έμφαση εκεί που υπάρχει ανάγκη, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα εκπαίδευσης και αξιοποίησης, με αποτέλεσμα να προσφεύγει ο Οργανισμός σε λήψη υπηρεσιών από εξωτερικούς συνεργάτες (δικηγόρους, μηχανικούς, διαφημιστές), με δυσανάλογα υψηλές αμοιβές που επέφεραν σημαντικές επιβαρύνσεις και άσκοπο κόστος.